Hile Denetiminde Yetkinliklerin Değerlendirilmesi Hile Karosu

Tarhan Mengi B.

MALİ ÇÖZÜM, sa.114, ss.113-128, 2012 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2012
  • Dergi Adı: MALİ ÇÖZÜM
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.113-128
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Hile konusunda çalışan pek çok uzman, araştırmaları Donald R. Cressey tarafından yürütülen, adı ise Joseph T. Wells tarafından konulan “Hile Üçgeni”ne aşinadır. “Hile Üçgeni” kişilerin hile yapma nedenlerini üç unsurun biraraya gelişine bağlamaktadır. Bu unsurlar baskı, fırsat ve haklı göstermedir. Ancak 2004 yılında David T. Wolfe ve Dana R. Hermanson, bu üç unsurun birarada var olmasının, her zaman hile olayının ortaya çıkmasına sebep olmayabileceğini, çoğu zaman üzerinde durulmayan ancak hilenin meydana gelişine neden olan bir unsur daha bulunduğunu ortaya koymuşlardır. Bu dördüncü unsur kişinin doğuştan gelen yetenekleri ve sonradan kazandığı becerileri yani “yetkinlikleri”dir. Kişileri hile yapmaya iten unsurların değerlendirilmesinde yetkinliklerin dikkate alınması, hile üçgenini bir hile karosuna dönüştürmektedir. 

Created by Donald R. Cressey and named by Joseph T. Wells, “The Fraud Triangle” has been a popular concept among fraud professionals. “The Fraud Triangle” explains why people commit fraud with the elements of pressure, opportunity and rationalization. However, in 2004, David T. Wolfe and Dana R. Hermanson suggested that the existence of the three elements are not enough to account for all the occurances of fraud and proposed “capability of fraudster“as an additional element. The latter has not been considered as the major element but makes fraud possible. Capability explains not only inherent characteristics that a fraudster possesses but also the ones acquired through his/her lifetime. Taking the capabilities into account converts “The Fraud Triangle” to a “Fraud Diamond”.