Akademik Veri Yönetim Sistemi
The Anadolu International Symposium on Arts Education : Anadolu-ISAE "transformations in art education", Eskişehir, Türkiye, 14 - 16 Mayıs 2014, ss.170-177
Türkiye’de endüstriyel tasarım eğitimin ilk kez 1950’li yılların ikinci yarısında gündeme gelmiş, hayata geçmesi ise ancak 1970’li yılların başında mümkün olmuştur. 1980’lerde yüksek öğretim alanında yapılan yasal düzenlemeler ile şekillenen kurumlarla endüstriyel tasarım eğitimi bugünkü yapısını kazanmıştır.
Endüstriyel tasarım eğitimi veren kurumların tarihçeleri, kuruluş çalışmaları ile başlar. Tatbiki Güzel Sanatlar Okulu’nun devamı olan Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi altında Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü 1985 yılında eğitime başlamıştır. Ancak kurumdaki tasarım eğitiminin kökenleri 1950’li yıllara kadar uzanmaktadır.
Dönemin Milli Eğitim Bakanlığı’nca görevlendirilen Prof. Adolf G. Schneck tarafından yapılan incelemeler ve hazırlanan raporlar sonucunda Tatbiki Güzel Sanatlar Okulu 1955 senesinde Bauhaus ekolü etkisinde, endüstri ve el sanatları alanlarında teknik yeterliğe sahip, yaratıcı ve yenilikçi sanatçılar yetiştirmek amacı ile kurulmuştur. Kuruluş çalışmaları sırasında endüstriyel tasarım bölümünün de açılması planlanmış, ancak çeşitli yetersizlikler nedeniyle bu isimde bir bölüm açılamasa da tasarım disiplinin günümüzdeki eğitimine yakın bir anlayışla uygulamalı sanatçılar yetiştirilmiştir.
Bu bildiri kapsamında Tatbiki Güzel Sanatlar Okulu’ndan Marmara Üniversitesi Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü’ne gelene kadar bu kurumda verilen endüstriyel tasarım eğitimi ve kökenleri incelenecektir. Bu incelemede eğitim programlarından ve eğitim sürecinde yaratılan ürünlerden yararlanılacaktır.
Türkiye’de endüstriyel tasarım, halen sınırlarını tanımlamaya çalışan genç bir disiplindir; alanını tanımlayabilmek için tarihindeki köşe taşlarının mesleğin uygulayıcıları ve eğitimcileri tarafından bilinmesi önemlidir. Marmara Üniversitesi Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü 30 yıla yakın geçmişi ve bugüne kadar yetiştirmiş olduğu yüzlerce endüstriyel tasarımcı ile bu tarihin önemli bir parçasıdır. Bu anlamda Bölümün resmi kuruluş tarihinden önce başlamış olan tasarım eğitiminin incelenmesi ve anlatılması hem alan hem de kurum açısından önemlidir.
Industrial design education in Turkey originally became an issue in 1950’s; however, it actually came to realization in early 1970’s. Later, with new legal arrangements in the field of higher education, industrial design education was transformed into current situation.
History of the institutions with industrial design education starts with their establishment efforts. Department of Industrial Product Design in Marmara University Fine Arts Faculty, which is the continuation of School of Applied Fine Arts, was established in 1985. However, origins of design education in the institution date back to 1950’s.
Prof. Adolf G. Schneck was commissioned by the Ministry of Education to do research and write reports. As a result, influenced by Bauhaus, School of Applied Fine Arts was founded in 1955 with the purpose of training creative and innovative artists who also have sufficient technical knowledge. During establishment process, it was planned to have industrial design department. Although that was not achieved due to a number of incompetencies, applied artists were trained with an approach that is considerably similar to the current design education approach.
In this paper, changing course and condition of industrial design education first given by the School of Applied Fine Arts and later Marmara University Fine Arts Faculty Industrial Design Department are examined. Education programs and the products of this education process will be used in this research.
Industrial design in Turkey is a fairly new discipline and it is important that practitioners and educators of the profession are aware of the crucial points of the field’s history. Marmara University Fine Arts Faculty Industrial Design Department is a significant part of this history with its 30 year background and a great number of graduates. Within this context, it is inevitable to study the history of the design education of this institution before it was launched officially for the benefits of both the field of industrial design and the institution itself.