II. International Health and Climate Change Congress, İstanbul, Türkiye, 28 - 30 Kasım 2022, cilt.1, sa.1, ss.1-4
Giriş-Amaç
Küresel iklim değişikliği dünya gündemini ciddi olarak meşgul eden bir
konudur. İklim değişikliğinin 21. yüzyılda toplum sağlığına yönelik birincil
tehdit haline gelebileceği öne sürülmektedir. Küresel iklim değişikliğiyle başa
çıkmak üzere sağlık sistemleri geliştirme ve uygulama alanında sağlık
çalışanlarına da pay düşmektedir. Bu çalışma ile İstanbul’da kamuya ait bir üniversitenin
sağlık kampüsünde görev yapan öğretim üyelerinin iklim değişikliği ve insan
sağlığı üzerine etkileri hakkındaki bilgi ve farkındalıklarının değerlendirilmesi
amaçlanmıştır.
Yöntem
Tanımlayıcı tipteki
çalışmanın evrenini İstanbul’da kamuya ait bir üniversitenin sağlık kampüsünde
(Tıp, Diş Hekimliği, Sağlık Bilimleri ve Eczacılık Fakültesi) görev yapan 494
öğretim üyesi oluşturmaktadır. Örneklem belirlenmemiş olup evrenin tamamına
ulaşılmaya çalışılmıştır. Aralık 2021-Nisan 2022 tarihleri arasında sosyo-demografik
sorular ve araştırmacıların literatür taraması ışığında kendi hazırladıkları
anket soruları çevrimiçi olarak uygulanmıştır. 217 kişinin katılımı ile çalışma
tamamlanmıştır. Çalışmanın bağımsız değişkenleri;
yaş, cinsiyet, akademik ünvan, akademik alanda çalışma yılı, görev yaptıkları
fakülte iken bağımlı değişken iklim değişikliği hakkındaki bilgi ve farkındalık
idi. Veriler IBM SPSS Statistics 26 programı üzerinden Pearson Ki-Kare Testi ve
Fisher’s Exact Test ile analiz edilmiştir.
p<0,05 istatistiksel anlamlılık düzeyi olarak belirlenmiştir. Etik
kurul onayı ve ilgili fakültelerden kurum izinleri alınmıştır.
Bulgular
Araştırmaya katılan 217
kişinin %69,1’i (n=150) kadın, %30,9’u (n=67) erkektir. Katılımcıların %54,4’ü (n=118)
Tıp Fakültesi’nden, %17,5’i (n=38) Sağlık Bilimleri Fakültesi’nden, %16,1’i
(n=35) Diş Hekimliği Fakültesi’nden ve %12’si (n=26) Eczacılık Fakültesi’nden
öğretim üyeleridir. Katılımcılara yöneltilen iklim değişikliği tanım sorusuna
katılımcıların %62,2’si (n=135) yanlış cevap verirken %37,8’i (n=82) doğru
cevaplamıştır. Katılımcıların %88’i (n=191) iklim değişikliğinin kişisel
sağlığı etkilediğini düşündüğünü, %89’u (n=193) iklim değişikliğinin
kendilerini endişelendirdiğini, %66,8’i (n=145) iklim değişikliğine bağlı
tüketim alışkanlıklarını değiştirdiğini belirtmiştir. Öğretim üyelerinin sadece
%24,4’ü (n=53) derslerinde iklim değişikliği konusuna yer vermektedir. Yapılan
analizler sonucunda katılımcıların görev yaptığı fakülte ile derslerinde iklim
değişikliği konusuna yer verme ve fakülte müfredatına girmesini destekleme
arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (sırasıyla p<0,001; p<0,001). Cinsiyet
ile iklim değişikliğinin kişisel sağlığı etkilediğini düşünme, iklim
değişikliğine bağlı tüketim alışkanlıklarını değiştirme ve iklim değişikliği
konusunun fakülte müfredatına girmesini destekleme arasında anlamlı bir fark
bulunmuştur (sırasıyla p<0,001; p=0,012; p<0,001).
Sonuç
Araştırmamızda öğretim üyelerinin iklim değişikliği ve insan sağlığı
üzerine etkileri hakkındaki bilgilerinin sınırlı olduğu ve derslerinde bu
konuya düşük oranda yer verdikleri dikkat çekmektedir. Erkeklere kıyasla kadınların
iklim değişikliği ve insan sağlığı üzerine etkileri hakkındaki farkındalığı daha
fazladır. İklim değişikliğine bağlı endişe düzeyi daha yüksek olanlar bu konuya
günlük hayatlarında daha fazla yer vermektedir. İklim değişikliğinin kişisel
sağlığını etkilediğini düşünenler buna bağlı tüketim alışkanlıklarını
değiştirmekte ve iklim değişikliği konusuna müfredatta yer verilmesini desteklemektedir.
Çevre sağlığı, halk sağlığının önemli bir alt koludur ve sağlık öğrencilerinin eğitiminde
bu konuya yer verilmesi iklim değişikliği ile mücadelede toplumsal bilincin
oluşması açısından önemli bir adımdır.
Anahtar Kelimeler: İklim
Değişikliği, Sağlık Etkileri, Farkındalık, Öğretim Üyeleri
Introduction-Aim
Global climate change is an issue that seriously occupies the world
agenda. It is argued that climate change may become the primary threat to
public health in the 21st century. Health professionals also have a share in
developing and implementing health systems to cope with global climate change.
With this study, it is aimed to evaluate the knowledge and awareness of the
faculty members working at the health campus of a public university in Istanbul
about climate change and its effects on human health.
Method
The universe of the descriptive study consists of 494 faculty members
working at the health campus of a public university in Istanbul (Faculty of
Medicine, Dentistry, Health Sciences and Pharmacy). The sample was not
determined, and it was tried to reach the whole universe. Socio-demographic
questions and the survey questions prepared by the researchers in the light of
the literature review were applied online between December 2021 and April 2022.
The study was completed with the participation of 217 people. Independent
variables of the study were age, gender, academic title, years of study in the
academic field, and the faculty they work at while the dependent variable was knowledge
and awareness about climate change. Data were analyzed with Pearson Chi-Square
Test and Fisher's Exact Test over IBM SPSS Statistics 26 program. p<0.05 was
determined as statistical significance level. Ethics committee approval and
institutional permissions were obtained from the relevant faculties.
Results
Of the 217 people participating in the study, 69.1% (n=150) were female
and 30.9% (n=67) were male. 54.4% (n=118) of the participants were from the
Faculty of Medicine, 17.5% (n=38) from the Faculty of Health Sciences, 16.1%
(n=35) from the Faculty of Dentistry, and 12% (n=26) from the Faculty of
Pharmacy. While 62.2% (n=135) of the participants answered the climate change
definition question incorrectly, 37.8% (n=82) answered correctly. 88% (n=191)
of the participants stated that climate change affects their personal health,
89% (n=193) stated that climate change worries them, 66.8% (n=145) stated that
they changed their consumption habits due to climate change. 24.4% (n=53) of
the faculty members include the subject of climate change in their lessons. As
a result of the analyzes, a significant difference was found between the
faculty where the participants work and including the subject of climate change
in their lessons and supporting it to be included in the faculty curriculum
(p<0.001; p<0.001, respectively). A significant difference was found
between gender and thinking that climate change affects personal health,
changing consumption habits due to climate change, and supporting the inclusion
of climate change in the faculty curriculum (p<0.001; p=0.012; p<0.001,
respectively).
Conclusion
In our research, it is noteworthy that the knowledge of the faculty
members about climate change and its effects on human health is limited and
they give low coverage to this subject in their lessons. Compared to men, women
are more aware of climate change and its effects on human health. Those with
higher levels of anxiety about climate change give more importance to this
issue in their daily lives. Those who think that climate change affects their
personal health change their consumption habits and support the inclusion of
climate change in the curriculum. Environmental health is an important
sub-branch of public health and including this subject in the education of
health students is an important step in raising social awareness about climate
change.
Keywords: Climate Change,
Health Effects, Awareness, Faculty Members