MALTEPE ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİ SEMPOZYUMU 2025, İstanbul, Türkiye, 29 - 30 Mayıs 2025, ss.41-54, (Tam Metin Bildiri)
Çalışmamız, coğrafi işaretlerin fikri mülkiyet hukuku çerçevesinde korunmasını inceleyerek, bu işaretlerin kültürel mirasın korunması, ürün kalitesinin garanti altına alınması ve yerel üreticilerin ekonomik haklarının korunmasındaki rolünü vurgulamaktadır. Türkiye, 1665 tescilli coğrafi işareti ile zengin bir potansiyele sahip olmasına rağmen, bu ürünlerin uluslararası düzeyde korunması ve etkin yönetimi konusunda sınırlı bir ilerleme kaydetmiştir. Türk coğrafi işaretlerinin karşılaştığı bu zorluklar, Avrupa Birliğinin (AB) bu alandaki köklü düzenlemeleri ve başarılı uygulama örneklerinden biri olan İtalya ile karşılaştırılarak ele alınacaktır. Çalışmanın birinci bölümünde, Türk ve AB hukukunda coğrafi işaretlerin yasal çerçevesi, kavramsal temelleri, temel unsurları ve uygulama mekanizmaları incelenmiştir. İkinci bölümde ise, AB hukukunda coğrafi işaretlerin korunması; malların serbest dolaşımı, alkollü içecekler, şaraplar ve tarım ürünlerine ilişkin düzenlemeler bağlamında değerlendirilmiş ve Avrupa Birliği Adalet Divanı (ABAD) kararları ile desteklenmiştir. Çalışmamız, İtalya ve Türkiye'nin coğrafi işaret uygulamalarını karşılaştırarak, Türkiye'nin AB sistemine entegrasyonu ve coğrafi işaretlerin korunmasında etkinlik artırıcı öneriler sunmayı amaçlamaktadır.
Our study aims to examine the protection of geographical indications (GIs) within the framework of intellectual property law, highlighting their role in preserving cultural heritage, ensuring product quality, and safeguarding the economic rights of local producers. While Türkiye has a rich potential with 1665 registered GIs, only a limited number of these products are protectedinternationally. Challenges in the effective management and promotion of Turkish GIs are compared with the well-established system in the European Union (EU), particularly focusing on Italy as a leading example of successful GI application. The first part of our study discusses the legal framework of GIs in Turkish and EU law, addressing their conceptual foundations, key elements, and application mechanisms. The second part analyzes the protection of GIs under EU law, considering the free movement of goods, alcoholic beverages, wines, and agricultural products, supported by case law from the European Court of Justice (ECJ). Our study concludes with a comparative analysis of Italy and Turkey, identifying differences and similarities in their approaches to GI protection and offering insights into improving Türkiye's integration into the EU system.