Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.17, sa.2, ss.691-700, 2018 (Hakemli Dergi)
1923 Cumhuriyet modernleşmesi ile gerçekleştirilen en önemli olay, çok partili hayata geçişin sağlanması
olmuştur. Çok partili hayatı iki kez yaşayan Türk siyaseti ilk deneyiminde başarısız olmuş ancak, II. Dünya Savaşı
sonrasında mevcut otoriter rejimlerin güç kaybetmesi ve dünyada etkisi hissedilen demokratikleşme süreci
Türkiye’de de hızlı bir değişimin yaşanmasına neden olmuştur. Çok partili hayatın işlerliği demokrasi söyleminin
kuvvetlenmesini sağlamıştır. Türk siyasal hayatının önemli muhalefet partilerinden biri olan Demokrat Parti’nin
kuruluş evresi ve sonrasında iktidara uzanan hikâyesi bu anlamda önemli bir yer tutmaktadır. Bu çerçevede,
çalışmanın ilk aşamasını 1923-1943 arası çift dereceli sistem ile gerçekleştirilen seçimler oluşturmuştur. İkinci
aşama olarak, tek partili sistemden çok partili sisteme geçilmesi ve sonrasında 1950 yılında Demokrat Parti’yi
iktidara taşıyan seçim sistemi üzerinden dönemin siyasal yapısı hakkında bilgi verilmiştir. Bu aşamada çift dereceli
ve tek dereceli seçim sistemi analiz edilerek, ilgili seçim kanunları ve siyasal ortam, dönemin gazete ve dergileri
ışığında incelenmiş ve konu üzerinde yazılmış makale ve kitaplar çalışmanın araçlarını oluşturmuştur.
The most important event in the modernization of the Republic of Turkey in 1923 was the achievement of
transfering multi-party system. Turkish politics, which eperienced multi-party system twice, failed in its first
attempt. However, the weakening of the current authoritarian regimes after World War II and the feeling of the
impact of the democratization process in the world led Turkey to the period of rapid change. Multi-party life has
strengthened the rhetoric of democracy. Establishment phase and the afterwards story of coming to the power of
Democratic Party, one of the important opposition parties of the Turkish political life, have an important place at
this stage. In this framework, the first phase of the work has been constituted by the elections done by doubledegree
system between 1923-1943. In the second phase, the transition from one-party system to the multi-party
system, and the political structure of the period over the election system, which carried Democrat Party to power
in 1950, has been studied. At this stage, double degree and single degree election system was analyzed, the related
election laws and political environment examined, the periodicals, magazines, and articles and books written on
the subject constituted the tools of the study.