Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türk Kültürü İncelemeleri, sa.40, ss.87-142, 2019 (Hakemli Dergi)
Bu çalışma temelde iki bölümden oluşur. Birinci bölümde Mısır’daki son Abbasi
Halifesi III. Mütevekkil’in hilafeti Yavuz Sultan Selim’e devrettiğine dair bugüne
kadar tespit edilen kaynaklar ele alındı. Bu minvalde Şaban-ı Şifaî, Şehrizâde Mehmed Mouredge d’Ohsson, Ahmed Cevdet Paşa, Müverrih Atâ, Redhous ve diğer 19.
yüzyıl müellliflerinin görüşleri özetlendi. Çalışmanın ikinci bölümünde ise hilafetin
devrine dair doğrudan veya dolaylı olarak bilgi veren ve bugüne kadar üzerinde durulmayan kaynaklar ele alındı. Bu bölümde, 16. yüzyıldan itibaren hem Osmanlı
hem de Avrupa kaynaklarında hilafetin devrine dair güçlü imaların mevcut olduğu;
bu kaynaklarda devirle ilgili imaların 1518 yılından değil de 1516 yılından itibaren
başlatıldığı; hilafetin devri bahsinin yalnızca Yavuz Sultan Selim için değil Kanuni
Sultan Süleyman için de dile getirildiği iddia edilmektedir.
This study basically has two sections. In the first section the sources found until today
concerning the last Abbasid caliph al-Mutawakkil’s handing over the caliphate to Sultan
Selim the Grim have been discussed. In this manner Şaban-ı Şifaî, Şehrizâde Mehmed,
Mouredge d’Ohsson, Ahmad Djewdet Pasha, Atâ Bey, Redhouse and the other
nineteenth century authors’ opinions have been summarized. In the second section of the
study, the sources that give information about the transfer of the caliphate directly or
indirectly and haven’t been dwelt on to this day have been handled. In this chapter, it has
been claimed that from the sixteenth century there have been strong mentions about the
transfer of the caliphate in both Ottoman and European sources; in these sources mentions
about the delegation of caliphate have been started not from 1518 but from 1516; question
about the transfer of caliphate has been expressed about not only Sultan Selim the Grim
but also Suleiman the Magnificent