Akademik Veri Yönetim Sistemi
17th International Symposium Communication in the Millennium, Eskişehir, Türkiye, 5 - 06 Kasım 2020, ss.600-621, (Tam Metin Bildiri)
Ölüm gerçeği ile baş etme çabası insanlığın yaşam deneyiminden ayrı düşünülemez. İnsanlık tarihinin bilinen en eski hikâyesinde ölüme çare bulmaya çalışan Sümer kralı Gılgamış’ın macerası anlatılır. Pagan inanışın hâkim olduğu ilkel toplumlarda ölüm gündelik hayatın ayrılmaz bir parçasıdır. Tek tanrılı dinlere inanan Orta Çağ toplumları için ölüm bir son değil, hayatı anlamlandıran bir başlangıçtır. Kutsal kitaptaki dogmaların yerine aklı koyan modern toplumlar ise ölümü hayatın dışına itilmesi gereken bir hastalık olarak görür. Kapitalizmin himayesinde büyük bir sıçrama gerçekleştiren bilim ölüme çare bulamamış; ancak kapitalizm gelişen dijital teknoloji sayesinde ölümü yok sayma konusunda zirve noktaya ulaşmıştır. Seninle Buluştum (2020) adıyla dünya medyasında yer bulan belgeselde, amansız bir hastalık nedeniyle yedi yaşındaki kızını kaybeden Güney Koreli bir annenin sanal gerçeklik teknolojileri ile yaratılan bir dünyada kızıyla yeniden buluşması gösterilmiştir. Seyirciler, bu simülasyon evreninde anneyle kızın yaşadığı duygusal anları hem annenin hem de onu stüdyoda izleyenlerin gözünden takip eder. Dijital teknolojinin yarattığı yeni iletişim imkânları sayesinde bir anne ile ölmüş kızının sanal ortamda buluşturulması, iletişim kavramının anlamını radikal şekilde değiştirecek bir deneyimdir. Bu benzersiz vuslat anı, hipergerçeklik ortamında deneyimlenen bir teselliye dönüşür. Bu çalışmanın amacı, sanal gerçeklik teknolojilerinin sunduğu teselli imkânını kapitalizmin ölümü yok sayma yaklaşımının bir göstergesi olarak analiz etmektir. Sanal gerçeklik teknolojilerinin kısa vadede sunduğu teselli imkânı, uzun vadede bireyin psikolojisini tehdit eden bir bağımlılık potansiyeli taşımaktadır. Niteliksel bir perspektifle bütüncül tek durum deseni uygulanan bu çalışmada, Jean Baudrillard’ın (2008) Simgesel Değiş Tokuş ve Ölüm isimli kitabındaki argümanlardan hareketle, kapitalizmi nitelendiren “ölümsüz” sıfatı ölümden arındırılmış anlamında kullanılmaktadır. Sanal gerçeklik teknolojileri son kullanıcılara yönelik ürün ve hizmet imkânlarını barındıran yepyeni bir pazar anlamına gelmektedir.
The effort to cope with the reality of death cannot be separated from the life experience of humanity. In the oldest known story of human history, the adventure of the Sumerian king Gilgamesh, who tries to find a solution to death, is told. In primitive societies dominated by pagan beliefs, death is an integral part of daily life. For medieval societies believing in monotheistic religions, death is not an end, but a beginning that makes life meaningful. Modern societies that substitute reason for biblical dogmas see death as a disease that should be excluded from life. Science, which made a big leap under the auspices of capitalism, could not find a cure for death; however, capitalism has reached its peak in ignoring death thanks to the advancing digital technology. In the documentary titled I Met You (2020), which took place in the world media, it is shown that a South Korean mother who lost her seven-year-old daughter due to a brutal illness, reunited with her daughter in a world created by virtual reality technologies. Audiences follow the emotional moments of mother and daughter in this simulation universe through the eyes of both the mother and the audience watching her in the studio. Thanks to the new communication possibilities created by digital technology, bringing a mother and her dead daughter together in a virtual environment is an experience that will radically change the meaning of the concept of communication. This unique moment of reunion turns into a consolation experienced in an environment of hyperreality. The aim of this study is to analyze the opportunity of consolation offered by virtual reality technologies as an indicator of capitalism's approach to ignore death. The opportunity of consolation offered by virtual reality technologies in the short term has an addiction potential that threatens the individual's psychology in the long run. In this study, in which a holistic single-case design is applied with a qualitative perspective, starting from the arguments in Jean Baudrillard's (2008) book titled Symbolic Exchange and Death, the adjective "immortal" which defines capitalism is used in the sense of being purified from death. Virtual reality technologies mean a brand new market that contains product and service opportunities for end users.