Ortadoğu Etütleri, cilt.12, sa.1, ss.206-237, 2020 (Hakemli Dergi)
Göç sorunu, iki kutuplu dünya düzeni ve öncesinde ikincil siyaset (low politics) konularından biri olarak değerlendirilmekteyken, iki kutuplu sistemin sona ermesiyle güvenlik kapsamında ele alınan bir birincil siyaset (high politics) sorunsalına dönüşmüştür. 1979-2019 yılları arasında Afganistan’daki SSCB, ABD işgalleri ve süregelen iç savaş dönemleri boyunca İran’ın maruz kaldığı Afgan göç akınları ile Arap Baharı sonrası 2011’den günümüze Suriye’deki iç savaş sebebiyle Türkiye’ye yönelen göç dalgaları bağlamında İran ve Türkiye’nin sergilediği göç ve güvenlik politikaları, benzeşen ve ayrışan kimi karakteristiklere sahiptir. Nitekim İran’daki Afgan ve Türkiye’deki Suriyeli göçmenler, her iki ülkede dönem dönem 3,5-4 milyon gibi yüksek sayılara ulaşmıştır. Söz konusu kitlesel göçler hem İran hem de Türkiye’de iç-dış politik, sosyodemografik, etnik, dini/mezhebi sorunlar ile terör, yabancı terörist savaşçılar, aşırı milliyetçilik ve yabancı düşmanlığı gibi çeşitli güvenlik sorunları yaratmıştır. Bu makalede, İran ve Türkiye’nin anılan göç dalgaları karşısındaki göç ve güvenlik politikalarının karşılaştırmalı analizi yapılmakta; her iki ülkenin iki ayrı örnek için geliştirdikleri benzeşen ve ayrışan siyasetler ele alınarak bu deneyimler bağlamında tespitlerde bulunulmaktadır.
Although immigration has traditionally been accepted as a subject for low politics during the Cold War era, it became a primary focus of the high politics as it relates to security. Iran has been subject to a mass immigration from Afghanistan between 1979 and 2019 due to the Afghanistan Civil war and the US occupation whereas Turkey has been subject to a mass immigration from Syria since 2011 due to Arab Spring and Syrian Civil War. To this end, Iran and Turkey often show similar experiences with immigration. However, there are also cases where their policies di er from each other. Both Iran and Turkey received a large number of immigrants, often reaching to 3.5-4 million. Such massive immigration has led to problems in various areas including domestic and foreign politics, sociodemographics, ethnic, religion/sectarian composition as well as security issues in terrorism, foreign terrorists, ultranationalism, and anti- immigration. In this article, we conduct a comparative analysis of immigration and policies related to immigration of Turkey and Iran. In particular, we describe how their policies resemble and di er from each other towards immigration and provide remarks based on our analysis of their immigration experiences.