8. EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ SEMPOZYUMU, İstanbul, Türkiye, 12 - 15 Mayıs 2022, ss.53-54
Giriş: Obezite vücut yağında kontrolsüz birikimi içeren ve prevalansı çocukluk çağında artış
göstermeye başlayan bir hastalıktır. Beslenme alışkanlıklarındaki değişiklikler ve yetersiz
fiziksel aktivite nedenleri arasındadır. Obezitenin yarattığı fiziksel görünümde meydana gelen
değişikliklerin anksiyete, depresyon gibi psikolojik sorunları tetiklediği ve kognitif
fonksiyonları düşürerek akademik başarıda azalmaya neden olduğu bilinmektedir.
Amaç: Çalışmamızda obezite problemi olan çocuklarda kardiyopulmoner sağlamlık ve
kognitif fonksiyonlardaki değişikliklerin araştırılması hedeflenmiştir.
Yöntem: Etik onay (09.2021.1043) sonrası deneyler, obezite tanısı konulan 9-16 yaş
aralığında hastalarda (n=17) Marmara Üniversitesi Spor Fizyolojisi Bilim Dalı’nda
gerçekleştirildi. Deney başlangıcında hastaların kan örnekleri alındı, antropometrik ölçümleri
yapıldı. Covid-19 testi sonrası kardiyopulmoner egzersiz testi (KPET) gerçekleştirildi.
Psikiyatrik değerlendirme ölçekleri dolduruldu ve kognitif fonksiyonların değerlendirilmesi
için MOXO dikkat testi uygulandı. Veriler ortalama ± standart sapma şeklinde sunuldu. Bulgular: Çocuklarda yaş ortalaması 11.76±2.07, ortalama VKİ-SDS:2.526±0.58, AğırlıkSDS:2.85±0.94, Boy-SDS:0.81±0.75, % yağ miktarı:38.26±4.68 olarak kaydedildi. MOXO
değerlendirmelerinde çocukların dikkat (z indeks:-0.994, şiddet:0) ve hiperaktivite (z indeks:-
0.6255, şiddet:0.47) performansı ortalaması kendi yaş ve cinsiyet normalleriyle uyumlu,
standart performansta gözlendi. Zamanlama (z indeks:-1.023, şiddet:0.7) ve dürtüsellik (z
indeks:-0.9652, şiddet:0.82) performansı ortalaması ise kendi yaş ve cinsiyet normalleriyle
uyumlu fakat normallerin alt sınırında, zayıf performansta gözlendi. Çocuklar için Depresyon
Ölçeği ortalama puanı 18.82±6.77, Çocuklar İçin Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri-Sürekli
Formu ortalama puanı 39.53±6.52, SNAP-IV Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu için
Ebeveyn Değerlendirme Ölçeği’nde ortalama puanı 12.39±7.87 olarak hesaplandı. Maksimum
oksijen tüketimi (VO2maks) 18.82±2.81 ml/kg/dk (%53.41±12.12) ölçüldü. Ortalama kalp
hızı 146.3±17.69, maksimum ventilasyon (VE) 72.78±15.88 L/dk, solunum sıklığı
53±10.16/dk, VD/VT 0.04±0.02, VE/VO2 29.91±2.90, VE/VCO2 25.93±2.04, nabız oksijeni
(VO2/kalp hızı) 11.33±2.92 /ml olarak tespit edildi.
Tartışma ve Sonuç: Çalışmanın verileri obez çocuklarda KPET, MOXO dürtüsellik ve
zamanlama değerlendirmelerinde standardın altında seyreden bir profil ortaya koymuştur.
Sonuçlarımız örneklemimizdeki obez çocuklarda kardiyopulmoner sağlamlığın azaldığını,
daha dürtüsel olmaya ve zamanında doğru cevap verebilme becerisinde güçlük sergilemeye
yatkın bir profilin varlığını işaret etmektedir.
Anahtar Sözcükler: Obezite, Kognitif Fonksiyon, KPET