Kamu Altyapı Yatırımlarına Özel Sektörün Katılımının Doğurduğu Koşullu Mali Yükümlülükler


Creative Commons License

Çelen M.

Legal Mali Hukuk Dergisi, cilt.3, sa.25, ss.63-77, 2007 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 3 Sayı: 25
  • Basım Tarihi: 2007
  • Dergi Adı: Legal Mali Hukuk Dergisi
  • Sayfa Sayıları: ss.63-77
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Geleneksel kamu maliyesi yaklaşımına göre, bir ülkedeki altyapı yatırımlarının gerçekleştirilmesi kamusal yükümlülüktür. Böyle bir yükümlülük algılamasının oluşmasında altyapı yatırımlarının kamu hizmeti/sosyal mal olarak kabul edilmesi etkili olmaktadır.1 Son yirmi yıllık süreçte özel sektörün kamu altyapı yatırımlarına katılımı (private sector participation to public infrastructure) var olan çeşitli zorluklara rağmen yaygın olarak gündeme gelmektedir. Altyapı yatırımlarının büyük sermaye gerekliliği taşıması, fizilibite çalışmasından yatırımının sonuçlandırılmasına kadarki zaman periyodunun uzunluğu ve yapılan yatırımın alternatif kullanım alanlarının olmaması özel sektör tarafından yapılabilmesini önleyebilecek argümanlar olarak ileri sürülmektedir. Ayrıca yatırım tamamlandıktan sonraki faydalı ömrü ve kendi maliyetini finanse etme sürecinin boyutu da göz ardı edilmemelidir. Yukarıda sayılan engellere karşın çeşitli yatırım, finansman pazarlama, satış ve ortaklık teknikleri kullanılarak kamu altyapı yatırımlarına özel sektörün katılımı sağlanabilmektedir. Bunda özel sektörün karşılaşabileceği bazı finansal, mali ve idari yükümlülüklere kamu otoritesi tarafında garanti verilmesinin payı büyüktür. Devlet tarafından özel altyapı yatırımlarına verilen garantiler, kamu bütçesi için ciddi koşullu mali yükümlülükler oluşturmaktadır. Bu yükümlülükler altyapı yatırımları ile ilgili riskler realize olduğunda kamu gideri haline gelmektedir. Bu makale kapsamında, kamu altyapı yatırımlarına özel sektörün katılımının doğurduğu koşullu mali yükümlülükler ve riskler genel hatları ile ele alınacaktır. Ayrıca oluşan mali risklerin azaltılması ve risk dağılım mekanizmalarının kurulmasına yönelik önerilerde de bulunulacaktır.