Televizyonun İdeolojik Dili ve Haberin Dilsel Mantığı


Creative Commons License

Al E.

3. ULUSLARARASI İLETİŞİM, EDEBİYAT, MÜZİK VE SANAT ÇALIŞMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR KONGRESİ, İstanbul, Türkiye, 26 - 27 Ekim 2018, ss.277

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.277
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Öz: Giriş: Televizyon 20. yüzyılın ilk yarısında insan hayatına dâhil olmuş ve zaman içerisinde kendi konumunu sabitleştirmiştir. Artık televizyon insan hayatının asli bir unsuru ve belirleyicisi konumundadır. Amaç: Haber dili insanların olaylarla ve olgularla nasıl ilişki kurduğunu belirlemektedir. Bu çalışmada öncelikli olarak televizyonun nasıl bir araç/medium olduğu tartışmaya açılacak ve buradan hareketle televizyonun her türlü içeriği nasıl kendi ideolojik dünyasının bir parçası kıldığı gösterilecektir. Televizyonun kişilerden bağımsız ideolojik dilinin haber mantığı içerisindeki yapısal karşılıkları bu araştırmanın esas amacıdır. Sınırlılıklar: Tartışma kuramsal bir düzlemden hareketle gündelik haberlerin söylemsel analizi ile yapılacaktır. Tekil haber söylemlerinin küre çapındaki ortak dili ele alınacaktır. Yöntem: Öncelikle televizyonun yapısal özellikleri ve dili ardından da haberin dili incelenecektir. Burada Neil Postman’ın televizyon teorisinden hareket edilecek ve televizyonun içeriği belirleyen ideolojik dili irdelenecektir. Bulgular: Televizyonun araç olmaktan kaynaklanan belirli yapısal dinamikleri mevcuttur. Bu dinamikler içerik, şahış, kurum, ülke, kültür, din gibi unsurlar değişse bile değişmemektedir. Postman’ın teknolojik determinizm olarak değerlendirilebilecek kuramsal zemini televizyonun içerikten ziyade yapısal/formel ağırlığına vurgu yaparak içeriğin söylemsel düzeyde tek tipleşmesine neden olduğunu ispat etmektedir. Bu çalışma da televizyonun ve haberin dilinin bu mantık çerçevesinde nasıl işlediğini göstermeye çalışacaktır. Sonuç: Televizyonun haberler üzerinden ortaya koyduğu dilsel mantığı analiz edilerek formun içeriği belirlediği ve kendini basit tekrarlar üzerinden ortaya koyduğu görülmektedir. Dünyanın her tarafında haberin dilinin ortak bir mahiyete sahip olduğu düşünüldüğünde belirli dilsel kalıpların gündelik gerçekliği ve insan zihnini şekillendiren mantığı açıkça görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Televizyon, Haber, Dil, İdeoloji