Televizyon Dizileri, Toplumsal Farkindalik Ve Otizm: “Mucize Doktor” Dizisi Örneği


Creative Commons License

YENER İ., GEÇER E.

Akademik İncelemeler Dergisi, cilt.16, sa.1, ss.146-162, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), erken dönemde başlayan, dil gelişimi, davranış ve sosyal etkileşim gibi temel fonksiyonların gelişmesinde gecikmeleri de kapsayan karmaşık bir gelişimsel yetersizliktir. İlgili literatür incelendiğinde, Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) çalışmalarının genellikle tıp, psikoloji veya eğitim bilimleri alanında yapıldığı gözlemlenmiş; ancak kitle iletişim araçlarının, otizmin farkındalığına yönelik sağlayabileceği katkının üzerinde araştırmacıların çok fazla durmadığı anlaşılmıştır. Çalışma, bu nedenle, dünyada gitgide sayısı artan ve henüz üç çeyrek asır önce tanımlanan OSB farkındalığına yönelik televizyon dizilerinin etkisini ortaya koyabilmek için gerçekleştirilmiştir. Çalışmada; televizyon dizilerinin, Gerbner tarafından oluşturulan Ekme Kuramından yola çıkılarak, tutum, davranış ve düşünce hayatımızı etkilemek suretiyle otizm konusunda farkındalık oluşturup oluşturmadığı irdelenmiştir. Bu bağlamda “Mucize Doktor” dizisi analiz edilerek bireyler üzerinde oluşturduğu etki değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına, 20 kişiden oluşan iki ayrı odak grubu yapılarak ulaşılmıştır. Zira odak grubu metodu, izleyici etkileşiminin anlaşılmasına yardımcı olan önemli araştırma yöntemlerinden biri olarak karşımızda durmaktadır. Nihayetinde çalışmada, televizyon dizilerinin OSB farkındalığına yönelik olumlu etki ettig􀇍i sonucuna ulaşılmıştır.
Autism Spectrum Disorder (ASD) is an advanced complicated developmental disability that begins in early childhood, including delays in the development of basic functions such as language development, behaviour, and social interaction. Autism Spectrum Disorder (ASD) studies are generally carried out in the field of medicine, psychology, or educational sciences in the literature. However, researchers have not focused much on the contribution that the mass media could make contributions to Autism Awareness. This study, revealing the awareness of television series about autism, examines whether and to what extent television series contribute to create awareness about autism by affecting our attitudes, behaviours, and point of views in the framework of Cultivation Theory created by Gerbner. In this context, by analysing the “Mucize Doktor” medical drama series, the effect of television production on individuals has been evaluated. The results have been reached applying two focus groups of 20 people in total. The study suggests that television serials create an important awareness regarding ASD.