AMAÇ: Periodontal hastalıklar birçok faktöre bağlı olarak gelişen, birden fazla mikroorganizma nedenli enfeksiyonların katıldığı, karmaşık inflamatuar hastalıklar olup diş ve dişi destekleyen dokularda harabiyete neden olurlar. Porphyromonas gingivalis (P gingivalis) bu hastalıkların oluşumunda en önemli role sahip mikroorganizmalardandır. P gingivalis’in etkilerini ortaya çıkarırken kullandığı en önemli endotoksinlerden birisi gingipainlerdir. P gingivalis ile ilgili çalışmalarda genellikle canlı organizma kullanılmaktayken gingipainlerin doğrudan kullanıldığı çalışmalar oldukça azdır. Diğer yönden, çeşitli uyaranlara karşı oluşan inflamatuar yanıtın incelenmesiyle ilgili araştırmalarda birçok in vivo çalışma modeli kullanılmaktadır. Zebra balığı (Danio rerio), insanlarla yüksek fizyolojik ve genetik homolojiye sahip bir omurgalı olması ve çoğu inflamatuar belirteçlere ait genlerin ortologlarını içermesi nedeniyle son yılların tercih edilen bir model organizmasıdır. Sunulan çalışmada, erişkin zebra balıklarına doğrudan gingipain verilmesini takiben il-1beta ve tnf- alpha mRNA ekspresyon seviyelerindeki değişikliklerin gerçek zamanlı polimeraz zincir reaksiyonu (RT- PCR) yöntemiyle incelenerek zamana bağlı olarak gelişen inflamatuar yanıtın değerlendirilmesi amaçlandı.

GEREÇ VE YÖNTEM: Üç farklı dozda gingipain enjeksiyonu yapılan sağlıklı zebra balıkları farklı zamanlarda anestezi altında dekapite edildi ve hepatopankreas dokuları çıkartıldı. Rneasy Minikit ve Qiacube (Qiagen) kullanılarak çıkarılan bu hepatopankreas dokularından RNA extraksiyonu yapıldı. RT2 Profiler PCR kiti (Qiagen) ile cDNA sentezi sonrasında il-1beta ve tnf-alpha mRNA ekspresyon düzeyleri DNA Master SYBR Green Kit (Qiagen) ve Qiagen Rotor Gene-Q light Cycler kullanılarak belirlendi.

BULGULAR: Uygulanan dozlardaki artışa paralel olarak il-1beta ve tnf-alpha mRNA ekspresyonlarında artış saptandı (p<0.05). Bu artış, enjeksiyondan sonraki 6. saatte maksimuma ulaştı, 15. saatte azaldı ve 72. saatte kaybolmaya meyil gösterdi.
SONUÇ: Bu çalışmada doğrudan gingipaine maruz kalan zebra balıklarında zamana bağlı inflamatuar reaksiyonun geliştiği, bu reaksiyonun belirteçlerinden il-1beta ve tnf-alpha mRNA seviyelerinde maksimum artışın 6 saatte gerçekleştiği ve zamanla azalarak yok olduğu gösterilmiştir. Bu çalışma, bilgimiz dâhilinde, Pg’e ait gingipainin zebra balıklarında kullanıldığı ilk in vivo çalışma olup, daha ileri çalışmalara rehber olması açısından önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler: Gingipain; İnflamasyon; Porphyromonas gingivalis; RT-PCR; Zebra balığı