Akademik Veri Yönetim Sistemi
11. Uluslararası Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Kongresi, Kütahya, Türkiye, 20 - 22 Ekim 2023, ss.67-68
Ortaokul Beden Eğitimi ve Spor Derslerinde Yapılan Oryantiring
Etkinliklerinin Öğrencilerin Yenilikçi Düşünme Eğilimlerine Etkisi
ÖZÇELİK, Fatma1
; İNAN, Mehmet2
; ERKUT, A. Oya3
1 Marmara Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Türkiye, fatma.ozcelik@marun.edu.tr
2Marmara Üniversitesi, Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı, Türkiye,
3Marmara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Türkiye,
ÖZET
Bu araştırmanın amacı ortaokul beden eğitimi ve spor derslerinde yapılan oryantiring
etkinliklerinin öğrencilerin yenilikçi düşünme eğilimlerine etkilerinin incelenmesidir.
Araştırma, karma yöntem tasarımına göre hazırlanmıştır. Araştırmada, nicel veriler çalışmanın
temel bulgularını oluştururken, nitel veriler ise çalışmanın destekleyici verileri niteliğindedir.
Araştırmanın çalışma grubu 7. sınıf 13’ü kız 17’si erkek olmak üzere toplam 30 öğrenciden
oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi
Formu”, uygulama öncesi ve sonrasında ise nicel araştırma deseni için; bu araştırmada kullanım
izinleri alınmış olan Deveci ve Kavak (2020) tarafından geliştirilen “Ortaokul Öğrencilerine
Yönelik Yenilikçi Düşünme Eğilimi Ölçeği”, nitel araştırma deseni için; yarı yapılandırılmış
görüşmeler uygulanmış ve öğrenci günlükleri kullanılmıştır. Ders içerikleri; "Sınıfımın
krokisini çiziyorum.", "Benim yerim neresi?", "Bizim hikayemiz.", "Farkları bul, sembolleri
karelerdeki uygun yere koy.", "Gizli kod (Bulduğun şifre temalı bir logo tasarla)”, "Renk treni",
"Şerit oryantiring çalışması (Hedeflerde bulduğun harf ile başlayan bir kelime oluştur)",
"Sürpriz görev (Her hedefe bir görev yerleştirildi, öğrencilerin bulduğu hedeflerdeki sürpriz
görevleri yapmaları istendi)", "Hedefleri bul, parçaları topla ve puzzle tamamla", "Klasik
parkur (Öğrencilerden hedeflerden topladığı kelimeleri metin içindeki uygun boşluklara
yerleştirmeleri istendi)" gibi etkinliklerden oluşmakta olup oryantiring alıştırma türleri (klasik
parkur, grid parkur, şerit ve pixel oryantiring vb.) kullanılarak, kroki oluşturma, harita okuma,
haritayı yönüne koyma, rota seçimi ve hedef bulma becerilerini içerecek şekilde hazırlanmış,
sınıf içi, okul içi (indoor oryantiring), okul bahçesinde uygulamalar yapılmıştır. Haftada 2 saat
toplam 8 hafta boyunca oryantiring etkinlikleri araştırmacı tarafından çalışma grubuyla
gerçekleştirmiştir. Araştırmada kullanılan ölçme araçları çalışma grubuna uygulama öncesi ve
sonrasında uygulanmış, elde edilen nicel veriler SPSS 25 istatistik yazılım programında analiz
edilerek, nitel veriler ise içerik analizi tekniği kullanılarak yorumlanmıştır. Analiz sonuçlarına
göre öğrencilerin genel yenilikçi düşünme eğilimlerine ait son test ortalamasının (X=94,27)
öntest ortalamasından (X=83,53) yüksek olduğu görülmektedir. Yapılan analiz sonucunda
öğrencilerin genel yenilikçi düşünme eğilimlerinin öntest ve sontest puanları arasında sontest
lehine anlamlı bir farklılık olduğu bulunmuştur (p<0,05; t= -3,498, sd=29). Dolayısıyla beden
eğitimi ve spor dersinde gerçekleştirilen oryantiring etkinliklerinin öğrencilerin genel yenilikçi
düşünme eğilimlerini olumlu yönde arttırdığı söylenebilir. Nitel bulgulardan elde edilen kodlar
kategori edilmiş ve temalar oluşturulmuştur. Bu temalar “ yenilikçilik, yeni bir şey geliştirme
konusundaki öz-yeterlilik, yenilikçi problem çözme, bir fikir ya da projeyi hayata geçirilirken
gösterilen azim, grup çalışması” şeklinde beş başlıkta değerlendirilmiştir. Araştırmada
uygulama öncesi ve sonrasında elde edilen nitel bulguların karşılaştırılması sonucunda
yenilikçilik algıları, yeni bir şey geliştirme konusundaki öz-yeterlilik, yenilikçi problem çözme,
bir fikir ya da projeyi hayata geçirilirken gösterilen azim, grup çalışması temalarında
öğrencilerin algılarında olumlu yönde değişimler olduğu görülmektedir. Dolayısı ile genel
anlamda hem nicel hem de nitel bulgulardan ortaya çıkan sonuçların birbirini desteklediği
11th International Physical Education and Sports Teaching Congress
20th
-22th October, 2023
görülmektedir. Araştırma sonucuna göre beden eğitimi ve spor dersinde yapılan oryantiring
etkinliklerinin öğrencilerin yenilikçi düşünme eğilimlerine etkisinin yüksek olduğu sonucuna
ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Yenilikçi düşünme, Oryantiring, Beden Eğitimi ve Spor