IDIL SANAT VE DIL DERGISI, cilt.8, sa.58, ss.763-771, 2019 (Hakemli Dergi)
Türk müziği teksesli
yapıtlarının eşit tamperaman ses sistemine göre çoksesli düzenlemelerinde
çoğunlukla koma seslerin kullanılmadığı ya da yalnızca ezgide kullanılıp alt
partilerinde kullanılmadığı görülür. Bu düzenlemeler Batı klasik müzik eğitimli
müzisyenler tarafından rahatça seslendirilir ve aldıkları eğitimin etkisiyle
genelde uyumlu bulunur. Ancak bu düzenlemelerde Türk müziği yapıtının kendi
makamsal tınısı kaybolur. Makamsal tınının kaybolmaması için koma sesler
kullanılarak çoksesli düzenlenen Türk müziği yapıtlarının Batı klasik müzik
eğitiminin etkisinde kalan müzisyenlerce uyumsuz, entonasyon problemli bulunup
beğenilmeyeceği, etki altında kalmayan müzisyenlerce problemli bulunmayıp
beğenileceği düşünülerek iki Türk müziği yapıtı çoksesli düzenlenip altmış
müzisyene dinletildi. Hem koma sesler kullanılarak çoksesli düzenlenip Türk
müziği tavrıyla seslendirilen, hem de kullanılmadan eşit tamperamanlı sisteme
uygun çoksesli düzenlenip Batı müziği tavrıyla seslendirilen yapıtlarla ilgili
katılımcı düşünceleri yüz yüze görüşme yöntemiyle toplandı. Katılımcıların
yarısından fazlası tüm düzenlemeleri entonasyon problemsiz ve uyumlu bulup
beğendi.