Vakıf Nedir? Multidisipliner Bir Yaklaşımla Vakfın Anlam Katmanlarını Aramak


Creative Commons License

Bursalı O. S.

Türk Hukuk Tarihi Araştırmaları, cilt.24, ss.85-98, 2017 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 24
  • Basım Tarihi: 2017
  • Dergi Adı: Türk Hukuk Tarihi Araştırmaları
  • Sayfa Sayıları: ss.85-98
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Vakfın ne olduğuna ilişkin farklı disiplinlerde muhtelif açıklamalar yapılmakla birlikte, birden fazla disiplini nazara alarak vakıf fenomenine yaklaşan bir bakışa ihtiyaç duyulmaktadır. Gerek tarihsel gerekse coğrafi farklılıkların bu bakışın dikkatinden kaçmaması elzemdir. Ancak böylesi bir “büyük” tartışmanın akabinde vakfın anlam katmanlarına dair bir fikir ortaya çıkabilecektir. Bu makalenin amacı, söz konusu ihtiyacı vurgulamaktır. Dolayısıyla vakıf hakkında ilk elden edinilebilecek bilgileri tekrarlamak yerine, bütünsel bir perspektiften bakılarak anlam ayrımları konusunda bir çerçeve teklif edilmektedir. Öncelikle modern öncesi dönemde fıkıh ve modern dönemde hukuk bilimi perspektiflerinden vakfa bakışlar gösterilmiş, ardından modern dönemde sosyal bilimler ve İslam hukuk biliminden vakfa nasıl bakıldığına işaret edilmiştir. Makale boyunca takip edilen çerçevenin mutlak sayılamayacağını hatırlatmak gerekir. Daha ileri tartışmalarla gelişmeye ve değişmeye açık bir şema gözetilmiştir.

Although several explanations were made in different disciplines about what the waqf is, there is a need for a treatment that approaches the phenomenon by taking multiple disciplines into account. It is essential that this approach must consider both historical and geographical differences. Only after such a “meta” debate would there be an idea of the semantic stratum of waqf. The purpose of this paper is to emphasize the need in question. Therefore, instead of repeating the first-hand information about waqf, I propose a framework for differences of meaning from a holistic perspective. Firstly, I show the approaches of fiqh and jurisprudence on waqf in pre-modern and modern periods, then I point out social sciences and modern Islamic jurisprudence’s look at waqf. It should be noted that the framework I follow throughout the article cannot be considered absolute. Further schemes are open to progress and change.