20. Yüzyıl Baskı Tasarımında Sanatçı İzleri


Creative Commons License

Gür Üstüner S.

Yıldız Journal of Art and Design, cilt.4, sa.1, ss.66-87, 2017 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 4 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2017
  • Dergi Adı: Yıldız Journal of Art and Design
  • Sayfa Sayıları: ss.66-87
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet


Tekstil baskı tasarımı, yapısal olarak elde edilen tekstil yüzeyinin biçim ve renklerin düzenlenmesiyle dekore edilmesi, bezenmesidir. Renk ve biçim özellikleri açısından tekstilin dışındaki bir yüzeye de uygulanabilen baskı tasarımı, çeşitli disiplinlerle birlikteliklere açıktır. 20. yüzyıl sanatçıları, tekstil baskı tasarımlarını eserleriyle etkilemelerinin dışında yaptıkları desenlerle de bu alana yön vermişlerdir.


Endüstri Devrimi sonrası oluşan kitle üretiminin nasıl olması gerektiği sorunu ile başlayan süreçte, William Morris’in öncülüğünde gelişen sanat-zanaat birlikteliği ile gelişen bir ‘tasarım’ kavramı söz konusudur. 1930’larda Bauhaus, sanat-zanaat birlikteliğini ‘uygulamalı sanatlar’ tanımı ile geliştirmiş ve 1950’lerde II. Dünya Savaşı sonrası oluşacak olan ‘tasarımcı’ kavramına alt yapı oluşturmuştur. Süreç içerisinde tasarım dünyasında sanatçı, mimar ve mühendisler etken rol alarak hem tasarım kavramını hem de tasarım dilini biçimlendirmişlerdir. Sanatçılar eserleri ile her eve girmebilmelerinin mümkün olmadığı ekonomik koşullarda seri üretilen tekstil tasarımlarıyla geniş kitlelere ulaşabilmişlerdir.


Bu çalışmada, 20. yüzyılın değişen plastik dili ve estetik anlayışı,  yaratıcılıklarını tekstil baskı tasarımına aktaran sanatçı tasarımlarından oluşan seçki ile sanat-tasarım etkileşimi çerçevesinde incelenmiştir. Hem sanatçıların hem de dönemin özelliklerini yansıtan tasarımların seçiminde tekstil baskı tasarımına yön vermeleri belirleyici olmuştur. Tarihsel süreç içerisinde verilen seçki ile sanat-tasarım arasındaki diyaloğun önemi ve vazgeçilmezliği ortaya çıkmaktadır. 20. yüzyıl ekseninden örneklendirilen bu diyaloğun günümüz tasarımcılarına yaratıcılıkarını geliştirecek bir dünya oluşturması açısından yol göstermesi birincil hedeflerdendir.



Textile printing design is decoration of constructed textile surface by arrangment of shape and colours. Apart from textiles, textile printing design is open to collaboration with other fields in terms of colour and shape. Besides influencing textile printing designs with their art works, the leading artists of the 20th century have given a direction to this field with their designs.


      In the period that began with the question of how mass production should be made up after the Industrial Revolution, William Morris’s pioneering concept of art-crafting combined with a developing ‘design’ concept. In the 1930’s, Bauhaus developed artistic craftsmanship with the definition of ‘applied arts’, that would be the base for the concept of ‘designer’ which will be formed in the 1950’s, after World War II. Throughout the period, artists, architects and engineers have shaped both the design concept and the design language in the design world. Artists were able to reach large quantities with textile designs used in bulk production in economical conditions where it was not possible to enter every home with their works.


      In this study, the changing plastic language and aesthetic understanding of the 20th century was examined in the context of art-design interaction, which consists of artist designs that convey creativity to textile print design. Directive impression has been determinative for selection of designs and artists that reflects the character of period. The importance and indispensability  of dialogue between art-design emerges in the selected works which has been choosen the historical period. This dialogue which exemplified by the 20th century axis, has a primary goal to lead designers to create a world that will develop their creativity.