KUR’AN-I KERiM TiLAVETiNiN MÜZiKAL ANALiZi (FATiH ÇOLLAK’IN OKUYUŞUNDAN FATiHA SÛRESi ÖRNEĞİ)


Yahşi T., Yeprem M. S.

Sosyal Bilimler Dergisi (Sobider), sa.20, ss.372-405, 2018 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışma, Fatih Çollak‟ın Uşşak makamında tilavet ettiği Fatiha Sûresi ile ilgilidir. Kur‟an tilaveti, makam/musiki bağlamında şu ana kadar ciddi manada çalışılmamıştır. Bu vesile ile Kur‟an okumalarının müzikal açıdan değerlendirilme- si mümkün olabilecektir.

Araştırmamızın evreninde Kur‟an-müzik ilişkisi örnekleminde ise Uşşak makamında okunan Fatiha süresi vardır.

Çollak ile yapılan görüşmede bir adet Uşşak makamında Fatiha Sûresi kaydı alınmıştır. Bu kayıt, notaya alınarak genel hatları ile nasıl bir seyir izlediği ortaya konmaktadır. Akabinde bilgisayar ortamında dijital analiz programları ile mevcut seslerin sent değerleri ve buna bağlı olarak aralık hesapları yapılmaktadır. Böylelikle icradaki aralıkların nazari ile kıyas edilmesi sağlanmıştır.

Son olarak notasyon programında çok satırlı bir yazım esası geliştirilerek yapılacak olan transkripsiyon çalışmalarına bir model olması da hedeflenmiştir.

This study deals with Surah al-Fatiha which Fatih Çollak is recited in Us- hak (Uşşak) maqam. The recitation of Qur‟an has not been studied seriously so far in context of maqam/music. By this means, the recitations of Qur‟an will be pos- sible to evaluate musically.

In the universe of our research there is Qur‟an-music relation, in the samp- ling area there is Surah al-Fatiha which is recited in Ushak maqam.

A Surah al-Fatiha in Ushak maqam was recorded in interview with Collak. This record is taken to the note and it is revealed how it follow the general lines of this notes. Immediately after, with the digital analysis programs in the computer envi- ronment, the sent values and correspondingly the range calculations has been made. Thus, the comparison of the ranges in practice with the theoretical range is provided.

Finally, it is aimed to be a model by developing a poly staff writing princi- ple in the notation program for the transcription studies that will be done.