Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi, cilt.2, sa.2, ss.112-125, 2020 (Hakemli Dergi)
Bu derleme
makalesinin amacı çocuk ve adölesanları bisiklet kaza ve yaralanmalarından
korumak için okullarda transteoretik model temelli güvenli bisiklet kullanma
davranışını geliştirme programını tanıtmaktır. Bisiklet kullanma, sağlığın geliştirilmesi
içinönerilen, fiziksel, sosyal ve psikolojik yönden birçok yararı olan eğlenceli
bir aktivitedir. Ancak, bisiklet kullanmaya yönelik güvenli davranışlar geliştirilmedikçekaza
ve yaralanmalar sonucu engellilik ve erken ölümler görülmektedir. Bunu önlemek
için okul yıllarından itibaren güvenli bisiklet kullanma davranışları öğretilerek,
kalıcı davranış değişikliği sağlanmalıdır. Davranış değişikliğinin gerçekleşmesinde
teorilere temellendirilmiş modellerin kullanılması başarılı sonuçlar sağladığı
için önerilmektedir. Bu amaçla Transteoretik Model Temelli Güvenli Bisiklet
Kullanma Programı oluşturulmuştur. Program, Transteoretik Model değişim aşamalarına
uygun, bilişsel ve davranışsal değişim süreçlerini kullanarak davranış değiştirmeyi
sağlayan girişimleri sunmaktadır. Ayrıca güvenli bisiklet kullanma davranış değişimi
için bilinçlenme ve farkındalığın arttırılmasına yönelik eğitim içeriği,model
temel alınarak oluşturulmuştur. Güvenli bisiklet kullanma eğitim içeriğinde; 1.Vücut
Ölçülerine Uygun Bisiklet Kullanma, 2.Koruyucu Ekipman Kullanma, 3.Bisiklet
Kontrolünü Yapma, 4.Ergonomi, 5.Trafikte Bisiklet Kullanımı ve 6.Egzersiz yapma
olmak üzere altı temel başlığa yer verilmiştir. Güvenli bisiklet kullanımının
tanımı ve kapsamı da ilk defa bu derleme makalesinde ele alınmıştır. Geliştirilen
programın okul hemşireleri tarafından, eğitim müfredatı içeriğine entegre
edilerek kullanılması önerilmektedir