Kanser Yönetiminde Yeni Yöntemler: Likid Biyopsi Tekniği ve Biyobelirteçleri


Creative Commons License

Fejzullahu A., Güney A. İ.

Türkiye Klinikleri İç Hastalıkları Dergisi, cilt.5, sa.2, ss.74-87, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Günümüzde kanser tanısı için gerekli yöntem, cerrahi işlem gerektiren doku biyopsi tekniğinin uygulanmasıdır. Yöntemin cerrahi işlem gerektirmesi, tümör heterojenite ve mekânsal gibi sınırlamaları olması nedeni ile kanserin erken tanısı, takibi ve hedefe yönelik tedavi ile birlikte bireysel tıp alanındaki ilerlemelere yönelik hastaya kolaylık sağlayan noninvaziv tekniklere ihtiyaç vardır. Bu doğrultuda, son yıl- larda noninvaziv bir yöntem olan 'likid biyopsi (LB)' tekniği hızla gelişmeye başlamış ve kanser tanısı, tedavi planlaması, kanserin gerçek zamanlı takibi ilaç direnci tespiti için alternatif bir yöntem olabileceğine inanılmaktadır. LB tekniği, kanda dolaşan tümör hücrelerini veya tümör hücrelerinin DNA parçalarını tespit etmek amacıyla kan örneği üzerinde yapılan test olarak tanımlanmaktadır. Bu durumda dolaşımdaki kan kullanılıp klinik açıdan önemli olan genetik biyobelirteçler tespit edilebilir ve moleküler analizlerde detaylı olarak incelenebilir. Dahası tüm hastalık bölgelerinden gelen genetik materyal dolaşımda serbest olarak bulunduğundan, kan örneklemesi vücutta gelişen kanserin gerçek zamanlı, temsili bir görüntüsünü sağlayabilir. Teknik kanda apoptoz veya nekroz yoluyla kana salınan CTC, ctDNA ve hücre dışı veziküller bileşenlerin analizini kapsamaktadır. Bu derlemede, kanser tedavilerine yardımcı olacağına inandığımız, LB tekniğinin yeteneğine ve bileşenlerine odaklanılacaktır.