Siyaset Biliminde Sınır ve Sınırsızlık, Ayşegül Yaraman,Gülmelek Doğanay, Editör, Baglam Yayınları, İstanbul, ss.201-215, 2021
Bu çalışma, yeni
kamu yönetimi ile gelen ‘stratejik yönetim’ modellerinin aslında kamu
yönetimine kavramsal açıdan uymadığını göstermeyi hedeflemektedir. Özel sektör örgütlerini
başarıya götüren yönetim uygulamalarının kamu örgütlerinde de uygulanması
gerçekten de anlamlıdır. Ne var ki ‘stratejik’ yönetim uygulamaları ‘rekabete’
ve ‘sürdürülebilir kârlılığa’ yönelik tedbirleri barındırır. Dolayısıyla, özel
sektör örgütleri için ‘rakip’ vardır. Rakiplerle mücadelede ayakta kalabilmek
için sürdürülebilir rekabet avantajı sağlayacak yüksek ve istikrarlı kârlılığa
ihtiyaç vardır. Bunu sağlamayan örgütün varlığını sürdürememe riski vardır.
Kamu sektörü örgütleri için böyle bir tehlike yoktur. Bununla birlikte
stratejik yönetim kavramıyla birlikte hatırlanan çevre ve örgüt ilişkileri, bu
ilişkiler çerçevesinde ürün ve hizmet kullanıcılarının tatmininin arttırılması,
kaynakların daha etkin ve verimli kullanılması ve bütün bunlar için uzun vadeli
planlar yapılması, olumlu adımlardır. Yeni kamu yönetimi ile gelen katılımcı,
paydaş tatmini odaklı ve çevrede yaşanabilecekleri dikkate alan yönetim
uygulamalarının gerekli ve yapılabilir olarak kabul edilebilir. Ancak stratejik
yönetim uygulamaları kamu sektörü örgütleri için uygun değildir. Bununla ilgili
çok örnek bulunabilir. Bu çalışmada Toprak Mahsülleri Ofisi’nin ‘stratejik
planı’ örnek olarak alınmıştır. Burada da görülebileceği gibi rekabet amaçlı
olmayan ama, paydaşları, çevrede yaşanabilecekleri ve uzun dönemde ortaya
çıkabilecek değişimleri dikkate alan kamu sektörü örgütleri için farklı bir
yönetim terimi kullanılmalıdır. Bu çalışma ile tavsiye edilen terim ‘organik
kamu yönetimidir’. ‘Organik’ terimi, yeni kamu yönetiminin paydaşları dikkate
alma ve çevreyle etkileşim halinde olma özelliklerini vurgulamaktadır.
‘Stratejik’ terimi ise kamu yönetimine uzak olan ‘rekabet’ ve ‘sürdürülebilir
kârlılık’ gibi kamu yönetimine uzak kavramların çağrıştırarak karmaşaya yol
açma riski taşımaktadır.