Dijital Oyunlarda Geçmiş Gelecekler ve Gelecek Geçmişler: Retrofütürizm ve Retro Oyunlar

DEMİRBAŞ Y.

18th International Communication in the Millennium Symposium, Eskişehir, Türkiye, 26 Ekim 2021

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Eskişehir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Dijital oyunlarda gelişen retrofütürizm ve retro oyun akımları teknoloji, toplum ve kültür ilişkisini ele almak için verimli örnekler sunmaktadır. Oyun endüstrisi sıklıkla daha yüksek teknolojiye sahip yeni donanım ve yazılımlardan faydalanmakla ve anlatıda popüler konulara yönelmekle birlikte, özellikle bağımsız oyun (indy games) olarak nitelendirebileceğimiz alanda farklı denemelere rastlamak da mümkündür. Dijital oyunlarda retro fütürist (retrofuturism) anlatılar ve retro oyuna (retrogaming) ait oynanış (Aarseth, 2003) biçimleri toplum ve teknoloji ilişkisini iki farklı örnekte ele alma imkânı sunmaktadır.

Retrofütürizm geçmişin gelecek öngörülerinin kullanılmasına dayalı sanatsal bir eğilim veya akademik bir ilgi alanıdır. Sanat ve iletişimin çeşitli dallarında, özellikle de sinema ve bilgisayar oyunlarında geçmiş zamana ait formlarla birlikte geçmişin geleceğe ait tasarımlarının buluşturulması ile icra edilmektedir. Günümüzden bakan izleyici veya oyuncu için geçmişin ve gerçekleşememiş gelecek tasavvurunun bir araya gelişi çelişen veya çatışan görünümleri taşımaktadır. Bu çelişkiler ise bir yandan nostaljiye (Sharp, 2011), öte yandan da bilim kurgunun çeşitli örneklerinde olduğu gibi teknoloji, modernite, tüketim toplumu ve kapitalizmin eleştirisine uç vermektedir (Davidson, 2019). İlk oyunu 1997 yılında yayınlanan Fallout oyun serisi dışında Encased (2019) ve Atom RPG (2017)  de retrofütürizme örnektir.

Retro oyun eski bilgisayar oyunlarına ilgi duyan bir arşivleme ve oynama faaliyetidir. Ayrıca eski oynanış ve grafiklere dönen, tasarımda bunları tercih eden yeni oyunlar için de kullanılmaktadır. Oyuncuların eskiye ilgisi sadece nostaljik bir içerik taşımamaktadır. Oyunun kültür içindeki yeri çerçevesinde oynanış esas öğelerden biri olarak geleneksel oyunlardan günümüz oyunlarına kadar taşınan, değişen ve korunan unsurdur. Retro oyun geçmişe ait bu formlara ve bu formların yeni örneklerdeki hallerine yönelerek teknolojiye eleştirel bir bakış sunmaktadır (Heineman, 2014).

Transhumanizm, Society 5.0, Mars’a yolculuk gibi yeni dönemin hedef, kavram ve örneklerinde ifade bulan fütüristik yaklaşımlarındaki teknoloji söylemine, retro fütürizm ve retro oyun eleştirel karşıtlıklar olarak konumlandırılabilir. 

Retrofuturism and retro gaming trends developing in digital games provide fruitful examples to anaylze the relationship between technology, society and culture. Although the game industry strongly depends on new hardware and software with higher technology and uses popular topics in game narrative, it is also possible to come across different examples, especially in the field of indy games. Retro-futurist narratives and gameplay (Aarseth, 2003) of retro-games offer the opportunity to examine the relationship between society and technology.

Retrofuturism is based on the visions of the future in the works of the past. It is performed in various branches of media, especially in cinema and computer games. For the audience of today, this combination of the past and the future which is not materialized, carries contradictory or conflicting aspects. On one hand, it can lead to nostalgia (Sharp, 2011), on the other it can harbor the criticism of technology, modernity, consumer society and capitalism, as in various examples of science fiction (Davidson, 2019). Fallout game series are well known examples of retrofuturism. Newer titles such as Encased (2019) and Atom RPG (2017) are showing that this trend is still active.

Retro gaming is an archiving and playing activity that is interested in old computer games. It is also used for new games and players who prefer the gameplay and graphics of the old times. The interest to old designs is not solely nostalgic. Within the framework of the place of the games in culture, gameplay is the core element that is carried, shared, changed or protected from traditional games to today's games. Retro gaming has the potential to present a critical view of technology by turning to these forms of the past and the new iterations of these forms (Heineman, 2014).

Retro futurism and retro gaming can be positioned as critical oppositions to the technological progress discourse, which is also at the center of new technoutopian and futuristic approaches, such as transhumanism, Society 5.0, new space race for the moon and Mars.