Fen Eğitimine Karşı Tutum, Öz Yeterlilik Algısı ve Bilişsel Harita Bulguları


Creative Commons License

Uyanık Balat G., Akman B., Günşen G.

Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt.14, ss.756-777, 2018 (Hakemli Dergi)

Özet

Araştırmanın amacı okul öncesi öğretmen adaylarının fen eğitimine karşı tutumları ve öz yeterlilik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi ve öğretmen adaylarının fen eğitimine yönelik bilişsel haritalarının belirlenmesidir. Karma araştırma yöntemi kullanılarak yapılan araştırmanın nicel örneklemini 2016-2017 eğitim öğretim yılı bahar döneminde eğitime devam eden 4 farklı üniversitedeki 261 okul öncesi öğretmen adayı oluşturmaktır. Araştırmanın nitel katılımcılarını ise nicel örneklem içerisinden seçilmiş 35 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Nicel veri toplama aracı olarak okul öncesi öğretmen adaylarının fen eğitimine karşı tutumlarının belirlenmesinde Hyung-Sook-Cho ve arkadaşları (2003) tarafından geliştirilen ve uyarlama çalışması Ünal ve Akman (2006) tarafından yapılan "Okul Öncesi Öğretmenlerinin Fen Eğitimine Karşı Tutum Ölçeği" ve öğretmen adaylarının öğretmen öz yeterlilik durumlarını belirlemek amacıyla Gibson ve Dembo (1984) tarafından geliştirilen ve uyarlanması Diken (2004) tarafından yapılan "Öğretmen Yeterlik Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada nitel veri toplama aracı olarak da görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verileri tek yönlü varyans analizi (ANOVA), t-testi ve korelasyon analizi yapılarak, nitel verileri ise içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre okul öncesi öğretmen adaylarının fen eğitimine karşı tutum ve öğretmen öz yeterlilik algıları arasında pozitif ve zayıf düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuş olup, öğretmen adayları kendilerini fen eğitimine ilişkin bilgili, algısı yüksek, fen olaylarına ilgili ve üniversitede almış olduğu fen eğitimi dersinin kendisine yeterli düzeyde olduğunu ifade etmiştir. Bilişsel harita bulgularında ise feni eğitim faaliyetlerinde kullanma nedenini en çok çocukların keşfederek öğrenmesini sağlamasını, etkinlik hazırlarken zorlanma nedeni olarak en çok genel bilgi eksikliklerinin olmasını, etkinlik hazırlarken zorlanmama nedeni olarak da en çok çevredeki her şeyin fenin konusu olmasını ifade ettikleri görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Fen eğitimine yönelik tutum, öz yeterlik algısı, bilişsel harita, okul öncesi öğretmen adayı

The aim of the research is to examine the relationship between preschool teacher candidates' attitudes towards science education and self-efficacy perceptions and to determine the cognitive maps of teacher candidates for science education. The quantitative sample of the research using the mixed research method is to form 261 preschool teacher candidates in 4 different universities in the education period of 2016-2017 academic year spring semester. The qualitative participants of the study are 35 teacher candidates. As a quantitative data collection tool, "Pre-School Teachers' Attitude Scale Against Science Education" developed by Hyung-Sook-Cho et al. (2003) and adapted to Turkish by Unal and Akman (2006) was used. "Teacher Self-Efficacy Perception Scale", which was developed by Gibson and Dembo (1984) and adapted to Turkish by Diken (2004), was used to determine teacher self-sufficiency status of teacher candidates. The interview form developed by the researchers was used as a qualitative data collection tool in the research. Quantitative data of the study were analyzed by ANOVA, t-test and correlation analysis and qualitative data were analyzed by content analysis. According to the results, there was a positive, low level and significant relationship between pre-school teachers 'attitudes towards  science education and teachers' self-efficacy perceptions. In the cognitive map findings, it was seen that most of the children in the school spent most of their time learning about the reason for using them in their educational activities and that they had the most general lack of information as the reason for the difficulty in preparing the activity. Keywords: Attitude toward science education, self-efficacy perception, cognitive map, preschool teacher candidate