15. Ulusal Çocuk Hematoloji Kongresi, Diyarbakır, Türkiye, 22 - 25 Mayıs 2024, ss.21-23
GİRİŞ:
İmmün trombositopenik purpura (ITP), trombosit sayısı < 100.000/mm3 ile ortaya çıkan,
otoantikorların trombosit yıkımını arttırmasına bağlı olarak gelişen çoğunlukla benign ve kendi kendini
sınırlayan otoimmün bir hastalıktır. En sık 2-5 yaş arasında görülmekle birlikte tüm pediatrik yaş
gruplarında görülebilmektedir. Genellikle % 70- 80 oranında non-kronik seyreder, fakat vakaların %
20-30'u kronikleşebilir. Bu çalışmada Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Çocuk Hematoloji Onkoloji polikliniğine başvuran İtp tanısı alan olgularımızın temel özelliklerini,
başvuru fizik muayene ve labaratuvar bulgularını, aldıkları tedavileri ve yanıt oranlarını inceleyerek
kronikleşmeyi etkileyen faktörlerin olup olmadığını araştırmayı amaçladık.
MATERYAL-METOD:
Ocak 2017- Aralık 2022 tarihleri arasında İTP tanısı alan 430 pediatrik olgumuzu yaş, cinsiyet, fizik
muayene bulguları, başvuru beyaz küre, nötrofil, lenfosit, hemoglobin, trombosit ve ortalama
trombosit hacimleri değerleri, viral enfeksiyon ve aşılama öyküleri, aldıkları tedavi şekli ve etkinliği
dosyalarından retrospektif olarak kaydedildi. Veriler SPSS 26 programı kullanılarak (IBM USA)
istatistik yöntemi ile analiz edildi. Numerik veriler için bağımsız t-testi, kategorik verilerin
karşılaştırılmasında x2 testi kullanılmıştır.
BULGULAR:
Hastaların 226'sı (%52.5) erkek,204’ ü (%47.4) kızdı. Hastaların tanı anında ortalama yaşı 5.4 yıldı.
On iki aylık takipte trombositopenisi devam eden 104 (% 24) hasta kronik İTP olarak kabul edildi.
Non-kronik/kronik İTP olgularının oranı erkeklerde % 21, kızlarda %28 idi (p: 0.84). Çalışmamızda
non-kronik İTP'de ortalama nötrofil/lenfosit oranı 1.4, kronik İTP'de 2.1 idi. (p<0.001). Kronik İTP
gelişiminde ek tetkiklere gerek olmaksızın değerlendirilebilecek faktörlerden biri başvuru anındaki
nötrofil/lenfosit oranı olarak değerlendirilebilir.
Tanı anındaki beyaz küre, trombosit sayısı ve ortalama trombosit hacmi (MPV) kronikleşmeyi
etkilemediği saptandı.
SONUÇ:
İTP, çocukluk çağındaki hastaların çoğunda iyi bir prognoza sahip olmasına rağmen, hastaların
yaklaşık % 20-30 ‘u kronikleşebilmektedir. Sonuçlarımız İTP tanısı ile başvuran hastalarımızın
başvuru anındaki nötrofil/lenfosit oranının vakaların kronikleşmesinde etkili bir faktör olduğunu
desteklemektedir.
Anahtar Kelimeler: çocuk, immün trombositopenik purpura, kronikleşme