Sigara Bırakma Polikliniğine Başvuran Bireylerde Tedavi Başarısını Etkileyen Faktörler


Creative Commons License

Kocakaya D., Şenol H., Aslan S., Çırakoğlu A. M., Çakır Fidan M. N., Telci H., ...Daha Fazla

BAGIMLIK DERGISI, cilt.23, sa.1, ss.69-77, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 23 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.51982/bagimli.904672
  • Dergi Adı: BAGIMLIK DERGISI
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Academic Search Premier, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.69-77
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Sigara içme davranışının devam etmesinde ve tedavi girişimlerinin başarısız olmasında, nikotin bağımlılığının birinci neden olduğu belirtilmekte olup nikotin bağımlılığını etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bu araştırmanın amacı, 18 yaş ve üzerindeki sigara bağımlılarının, sigara bırakma başarılarında hangi faktörlerin daha etkili olduğunu belirlemektir. Yöntem: Retrospektif kohort tipindeki araştırmamızda, sigara bırakma polikliniğimize başvurmuş olan bireyler telefon ile aranmış ve sözlü onamlarının alınmasını takiben anket formumuzdaki sorular ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmamıza katılan 190 bireyin %32,1’i kadın (n=61), %67,9’u erkek (n=129) olup medyan yaş 39,5 (çeyrekler arası aralık:19, min:19 - max:78) olarak bulunmuştur. Erkeklerin %32,6’sının (n=42), kadınların ise %14,8’inin (n=9) sigara bırakmada başarılı olabildiği saptandı. Elli yaş üzeri bireylerin %38,8’i (n=19) sigara bırakmayı başarırken, 50 yaş altındakilerde bu oran %22,7 (n=32) idi. Ayrıca sigara içmeye 15 yaş ve sonrasında başlamış bireylerin sigarayı bırakmadaki başarısı, daha erken yaşta başlayanlara göre daha yüksekti (%31,1). Tedaviye düzenli devam edenlerin, düzenli devam etmeyenlere oranla sigarayı bırakmada daha başarılı olduğu görüldü (%53,8). Erkeklerde sigara bırakma başarısının, kadınlara göre 3,86 kat (GA:1,65-9,03) daha yüksek olduğu; sigaraya geç başlamanın (≥15yaş) erken başlamaya göre sigarayı bırakmayı 5,33 kat (GA:1,69–16,75); tedaviye düzenli devam etmenin ise düzenli devam etmemeye göre sigara bırakmayı 4,31 kat (GA:1,72-10,79) artırdığı bulunmuştur. Sonuç: Erkeklerde daha yüksek olan sigara bırakma başarısının, sigaraya daha geç yaşta başlayanlarda ve tedaviye düzenli devam edenlerde anlamlı derecede arttığı bulunmuştur. Sigara bırakma başarısının halen düşük olduğu ülkemizde, sigara bağımlılığını azaltmak için önemli yapılanmalar olan sigara bırakma polikliniklerinin devamlılığının sağlanması önem taşımaktadır.

Objective: Nicotine addiction causes continuity of smoking and unsuccessful cessation attempts. Many factors affect nicotine addiction. This study aims to determine which factors are more effective in the smoking cessation success of smokers, aged 18 and over. Method: This research is planned as retrospective cohort design. The patients applied to our outpatient called by phone. After getting oral permission, they were asked the questionnaire. Results: 190 participants of survey answered the phone (79%); 32.1% of them was female (n=61) and 67,9% of them was male (n=129). Median age of participants was 39.5 (Interquartile Range:19, min:19 max:78). Smoking success was detected in 32.6% of males (n=42) and 14,8% of females (n=9). Patients older than 50 years were able to stop smoking better than the patients younger than 50 years old. Early smokers were (first smoking before 15 years old) statistically worse for smoking cessation than late smokers. Smoking cessation success is 3.86-fold higher than females. Being a late smoker increases the cessation success by 5.33 fold compared to early smokers and regular service visits increase the smoking cessation success by 4.31-fold compared to non-regular participants. Conclusion: Smoking cessation success, which was higher in men, increased significantly in those who started smoking at a later age and who continued their treatment regularly. In our county, where there is still a high rate of cigarette consumption, it is important to ensure the continuity of smoking cessation outpatient clinics, which are important structures to reduce cigarette addiction.