Akademik Veri Yönetim Sistemi
JOURNAL OF RESEARCH IN PHARMACY, cilt.29, sa.2, ss.497-506, 2025 (ESCI, Scopus, TRDizin)
Amaç: Çalışmamızda, patojen mikroorganizmalarda biyosürfektan madde üretiminin araştırılması, ayrıca biyosürfektan maddelerin ve çeşitli yörelerden elde edilen propolisin; antibakteriyal ve antibiyofilm aktivitelerinin araştırılması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda örnek olarak Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanmış olan 10 propolis örneği, biyosürfektan olarak ramnolipid ve soforolakton kullanılmıştır. Mikroorganizma olarak 7 standart bakteri ve 127 adet klinik izolat kullanılmıştır. Biyosürfektan üretimi damla çökmesi (drop-collaps) yöntemi ile patojenlerin biyofilm oluşturma yetenekleri tespiti kristal viyole kullanılarak mikroplaka yöntemi ile antimikrobiyal aktivitenin tespiti oluk difüzyon yöntemi ile MİK ve MBK tespiti mikrodilüsyon yöntemi ile MBEK tespiti ise glikozlu TSB kullanılarak mikroplak yöntemi kullanılmıştır.
Bulgular: Çalışmada kullanılan her bakteri türünde biyofilm oluşumu tespit edilmiştir. Propolis örneklerinin ve biyosürfektanların özellikle Gram pozitif bakterilere karşı daha güçlü antimikrobiyal etkinliğe sahip oldukları görülmektedir. Propolis örnekleri için MİK değerleri 0,16->166,66 mg/mL, MBK değerleri ise 0,32->166,66 mg/mL aralığında, ramnolipid için, MİK değerleri 5,2-20,83 mg/mL, MBK değerleri ise 10,4->166,66 mg/mL aralığında, soforolakton için MİK değerleri 1,04-4,16 mg/mL, MBK değerleri ise 2,08->33,33 mg/mL aralığında değişmektedir. Biyofilm gelişiminin inhibisyonunun propolis örnekleri için %0-100, ramnolipid için %0-90, soforolipid için ise %0-92 aralığında olduğu, biyofilm inhibisyon etkinliğinin Gram pozitif bakterilerde ve özellikle biyosürfektanlarda daha güçlü olduğu, tespit edilen MBEK değerlerinin oldukça yüksek konsantrasyonlar olduğu ve çalışılan konsantrasyonların üzerindeki konsantrasyonların gerektiği görülmektedir.
Sonuç: Propolis örnekleri, ramnolipid ve soforolaktonun gerek antimikrobiyal aktivite gerekse antibiyofilm aktivite açısından oldukça etkin olduğu görülmüştür.