Akademik Veri Yönetim Sistemi
14. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Burdur, Türkiye, 19 - 21 Mayıs 2021
Fen
kavramları öğrenilmesi zor ve soyut kavramlar olmakla birlikte gündelik hayatla
kurulan ilişkiler bu kavramların öğretilmesini ve öğrenimini kolaylaştırmaktadır.
Yaşam temelli öğrenmede, öğrencilerin aşina olduğu bağlamlar üzerinden içerik
verilmekte ve bilimsel bilgi ile gündelik yaşam arasında ilişki kurmaları sağlanmaktadır.
Bu yaklaşımda, kullanılan stratejilerden biri de REACT stratejisidir. Bu
stratejide; ilişkilendirme, tecrübe etme, uygulama, işbirliği ve transfer etme
olmak üzere 5 basamak bulunmaktadır. Yaşam temelli öğrenme yaklaşımının ve bu
kapsamda kullanılabilecek REACT stratejisinin fen kavramlarının öğretimi
açısından fen eğitimi alanına önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu
noktadan hareketle araştırmanın amacı; REACT stratejisine dayalı öğretimin
ortaokul öğrencilerinin problem çözme becerileri ve fen öğrenimine yönelik
motivasyonları üzerine etkisinin belirlenmesidir. Araştırmada ön test- son test
kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmaya İstanbul ilinde
yer alan bir ortaokulun 6. sınıfında öğrenim görmekte olan 42 öğrenci katılmıştır.
Fen bilgisi öğretim programına uygun şekilde derslerin işlendiği kontrol
grubunda 18 öğrenci (10 kız ve 8 erkek), REACT stratejisinin uygulandığı deney
grubunda ise 23 öğrenci (13 kız ve 10 erkek) yer almıştır. Çalışmada,
öğrencilerin gündelik yaşamla ilişki kurmalarını sağlayacak fen konularından
bir kaçı üzerinde durulmuş ve bu konular damarlar ve kalp ile kuvvet ve ısı alışverişi
olarak sınıflandırılmıştır. Uygulama süreci 40 dakikalık dört ders saati ile
sınırlandırılmıştır. Araştırma verileri Ge (2001) tarafından geliştirilen ve
Coşkun (2004) tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan 20 soruluk problem çözme
becerileri ölçeği ve Tuan, Chin & Shieh (2005) tarafından geliştirilen ve
Yılmaz ve Huyugüzel Çavaş (2007) tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan 35
soruluk fen öğrenimine yönelik motivasyon ölçeği ile toplanmıştır. Ölçekler her
iki gruba uygulama öncesi ve sonrası olmak üzere iki kez uygulanmıştır. Araştırmadan
elde edilen veriler SPSS 20.0 paket programında analiz edilmiştir. Araştırma
verilerinin öncelikli olarak normal dağılım gösterip göstermediği
incelenmiştir. Yapılan analiz sonrasında normal dağılım gösteren veriler için
parametrik ve normal dağılım göstermeyen veriler için nonparametrik testler
kullanılmıştır. Normal dağılım gösteren verilerde ilişkili ve ilişkisiz grup t
testleri kullanılmıştır. Normal dağılım göstermeyen veriler söz konusu
olduğunda ise Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ve Mann-Whitney U testi
kullanılmıştır. Deney ve kontrol grupları arasında ön test ve son test puanları
açısından anlamlı bir farklılık olmadığı saptanmıştır. Bu sonucun yanı sıra deney
grubunda, fen öğrenimine yönelik motivasyonlar ve problem çözme becerileri
açısından sontest lehine anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir.
Gruplar arasında sontestler açısından anlamlı bir farklılık çıkmaması sonucu
doğrultusunda, REACT stratejisine dayalı olarak yürütülen öğretimin daha uzun
süreli verilmesi ve alternatif stratejilerle desteklenmesi önerilmektedir.