Hukuk, Politika ve Bilim Üçgeninde Gıda Güvenliği ve Özerk Bir Otoritenin Gerekliliği Üzerine

---

Atıf İçin Kopyala

Şeker G.

Türkiye'de Gıda Güvenliği ve Gıda Sektörünün Regülasyonu, Ankara, Türkiye, 17 Mayıs - 17 Temmuz 2023, ss.1-3

• Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
• Basıldığı Şehir: Ankara
• Basıldığı Ülke: Türkiye
• Sayfa Sayıları: ss.1-3
• Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

HUKUK, POLİTİKA VE BİLİM ÜÇGENİNDE GIDA GÜVENLİĞİ

VE

ÖZERK BİR OTORİTENİN GEREKLİLİĞİ ÜZERİNE

 

ÖZET

 

Sağlıklı ve kusursuz gıda üretimini saglamak amacıyla gıdaların; üretim, işleme, muhafaza ve dağıtımları sırasında gerekli kurallara uyulması ve önlemlerin alınması olarak tanımlabılabilecek gıda güvenliği kavramı bir süreci ifade etmektedir. Temel unsurları süreklilik ve devamlılık olan bu sürecin aktörleri gıdayı talep eden tüketiciler, gıda ihtiyacını tatmin eden üreticiler, kural koyan, ölçüt belirleyen ve bunların ihlali halinde yaptırım uygulayan idaredir.

İdare bu faaliyetleri kamu düzeninin bir unsuru olan genel sağlık kapsamında kolluk faaliyetleri ile yerine getirmektedir. Kamu düzeninin bir parçası olan gıda güvenliğinin sağlanabilmesi kapsamlı ve ihtiyacı karşılayacak bir gıda mevzuatının varlığı, bu mevzuata dayalı denetimin etkili niteliklere sahip olması ve bu amaçların hayata geçirilmesi ise idarenin kolluk faaliyeti niteliğinin ortaya çıkmasıyla mümkün olacaktır[1].

Gıda güvenliğine ilişkin süreç risk değerlendirmesi, risk yönetimi ve risk iletişimini kapsayan risk analizi üzerinden yürütülmektedir. Risk analizi gıda güvenliği politikasının temelidir. Süreçte risk yönetimi olarak ortaya çıkan politik sürecin de teknik ve bilime dayalı olarak yapılan risk değerlendirmesinden kurumsal olarak ayrılması gerekmektedir. Bilimsel dayanaklı risk değerlendirmesinin bağımsız bir kurum tarafından yapılması gerekmektedir.  Risk analizini yapacak bağımsız bir otorite oluşturulması gıda güvenliği alanında yargı benzeri usullerin gelişmesini ve gıda güvenliği alanının yaptırımlar ile daha güvenceli bir şekilde korunmasını sağlayacaktır.

Gıda güvenliği politikasının temelini teşkil eden risk analizindeki bilim temelli (science based) risk değerlendirmesi, politika temelli (policy based) risk yönetimi ve bu ikisi arasındaki risk iletişimi bilim, politika ve hukuk üçgeninde bir gıda güvenliği kavramını ortaya çıkarmaktadır. Risk analizi anlayışına göre şekillen gıda güvenliği sisteminde şeffaflık, kamu ile istişare ve kamu oyunun bilgilendirilmesi süreci tüketici güveninin kazanılmasında önemli bir role sahiptir. Tüm bu verilerin ışığında gıda güvenliği yönetim sisteminin bir belgelendirme sistematiğinden ziyade, doğrudan bir yönetim anlayışı olduğu hiçbir zaman gözden uzak tutulmamalıdır[2].