ÖZET

ÜZERİNE UYARLAMASI

Doç. Dr. Refika BAKOĞLU DELİORMAN, İlknur TAŞTAN BOZ İhsan YİĞİT, Sebahattin YILDIZ Marmara Üniversitesi, İ.İ.B.F., İşletme Bölümü

Bu çalışma 2008’de Antalya’da Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresinde sunulan ve özet olarak yayınlanan bildirinin, örnek sayısı arttırılarak genişletilmiş ve detaylandırılmış versiyonudur. Ana evrenin heterojen olduğu varsayımı ile örnek sayısı arttırılarak oluşturulmuş bu çalışmanın Kopenhag Tükenmişlik Ölçeğinin (Copenhagen Burnout Inventory-CBI) Türkçe’de geçerlilik ve güvenilirliğini inceleme amacının yanında, yapılan bir önceki çalışmada bulunan güvenilirlik ve değişkenler arası ilişki düzeyleri ile karşılaştırılma hedefi de bulunmaktadır. Tükenmişlik kavramını ölçen ve literatürde çok sık kullanılan Maslach Tükenmişlik Envanterine (Maslach Burnout Inventory-MBI) göre kullanım kolaylığı, iş dışı tükenmişliği ölçmesi, farklı kültürlerde kullanmaya elverişlilik gibi üstünlüklere sahip olan CBI’ın Türkçe’ye geçerlemesinin sağlanması için yapılması gereken çalışmalardan biri olarak değerlendirilebilir. CBI’in Türkçe’de geçerlilik ve güvenilirliğini yapmak amacıyla 351 akademisyen üzerinde MBI, CBI, işten ayrılma niyeti ve yaşam enerjisi arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Her ne kadar CBI’ın Türkçe’de geçerlemesinin sağlanabilmesi için daha fazla araştırmalara gereksinim bulunmaktaysa da bu çalışmanın, sadece Marmara Üniversitesi Akademik Personeli üzerinde geçerliliğinin sinyalini vermekte olduğu söylenebilir.
Anahtar Sözcükler: Tükenmişlik, Kopenhag Tükenmişlik Envanteri, Maslach Tükenmişlik Envanteri, Güvenilirlik, Geçerlilik.

AN ALTERNETIVE TOOL FOR THE MEASUREMENT OF BURNOUT: ADAPTATION OF THE COPENHAGEN BURNOUT INVENTORY ON MARMARA UNIVERSITY ACADEMICS

ABSTRACT

This study is a detailed and extended version of the paper that is presented and summarized in the National Management and Organization Congress in 2008 in Antalya. The new study, which is done with the assumption of heterogeneous population, has a purpose of examining the reliability and validity of Turkish version of Copenhagen Burnout Inventory (CBI) on one side, comparing the two results of the new and old researches on the other. CBI is developed as an alternative to Maslach Burnout Inventory (MBI), which is widely used in the Literature, is claimed to be more user-friendly with its independent domains and wide usage in different sectors, culture and unemployment situation. In this study with the sample of 351 academicians, a research on the reliability and validity of CBI in Turkish has been done by seeking relationship among MBI, CBI, Vitality and Turnover Intention constructs. According to the results, CBI might be used in measuring burnout in Turkish with high reliability and validity, although different researches need to be done for validating the CBI in only Marmara University academic staff.

Key Words: Burnout, Copenhagen Burnout Inventory, Maslach Burnout Inventory, Reliability, Validity.