Yaratıcı özellik motivasyon ölçeğinin türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması


Creative Commons License

Kalı Soyer M., Boyalı C.

The journal of academic social science, cilt.10, sa.127, ss.424-442, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 10 Sayı: 127
  • Basım Tarihi: 2022
  • Dergi Adı: The journal of academic social science
  • Derginin Tarandığı İndeksler: EBSCO Education Source
  • Sayfa Sayıları: ss.424-442
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu araştırmanın amacı Yaratıcı Özellik Motivasyon Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması, geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini 232’si kadın (%70,1) ve 99’u erkek (%29,9) olmak üzere 331 yetişkin birey oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri IBM SPSS ve AMOS paket programları kullanılarak analiz edilmiştir. Öncelikle ölçeğin dilsel eşdeğerlik çalışmaları yapılmıştır. Bu kapsamda iki dili bilen 44 bireye İngilizce form ve Türkçe form 2 hafta ara ile uygulanmıştır. Ardından maddeler arası korelasyona bakılmış ve yapılan analizler sonucunda İngilizce ve Türkçe formlar arasında korelasyon katsayılarının anlamlı olduğu görülmüştür. Geçerlik analizleri kapsamında yapı geçerliği ve ölçüt geçerliği incelenmiştir. Yapı geçerliğinin incelenmesinde Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) kullanılmıştır. Ölçeğin 3 faktörlü bir yapısının olduğu ve bu yapının doğrulandığı görülmüştür. Sonuçlar modelin uyumlu olduğunu göstermektedir. Ölçek maddeleri içsel motivasyon, dışsal motivasyon ve motivasyonsuzluk alt boyutlarında toplanmıştır. Ölçüt geçerliği kapsamında Yaratıcı Özellik Motivasyon Ölçeği ile Marmara Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Ölçeği (Özgenel ve Çetin, 2017) arasındaki korelasyon katsayısı hesaplanmış ve iki ölçekten alınan puanlar arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin güvenirliği kapsamında hem Cronbach’s

Alpha hem de madde-toplam korelasyonları incelendiğinde ise ölçeğin güvenirlik ölçütlerini taşıdığı sonucuna ulaşılmıştır. Tüm bu bulgular, Türkçeye uyarlanan Yaratıcı Özellik Motivasyon Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Anahtar kelimeler: Yaratıcılık, Motivasyon, Öz-belirleme Kuramı, Geçerlik, Güvenirlik.