Akademik Veri Yönetim Sistemi
15.ULUSAL MEME HASTALIKLARI KONGRESİ, Antalya, Türkiye, 17 - 20 Ekim 2019, ss.197-198
MEME KANSERİ TANSIYLA RADYOTERAPİ UYGULANAN HASTALARDA EĞİTİMİN
HASTALARIN ANKSİYETESİ ÜZERİNE ETKİSİ
Gül ÇANKAYA, Zerrin ÖZGEN, Bennur GÜLEĞEN, Fatma ÇIRPI, Melek Beste ATASOY
Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Radyasyon Onkolojisi Kliniği, İstanbul
Giriş-Amaç: Bu çalışmada radyoterapi (RT) sürecinde radyasyon onkologları ve meme kanseri eğitim hemşiresiyle birlikte
verilen eğitim, bilgilendirilme ve takibin hastanın anksiyetesi ve depresyon skalası üzerine etkisi araştırıldı
Gereç-Yöntem: Prospektif planlanan çalışmaya meme kanseri nedeniyle opere olan ve radyoterapi ( RT ) endikasyonu konulan
15 gönüllü (n =15) hasta alındı (Tablo 1). Hastalara ilk muayene sonrası çalışmanın amacı açıklanıp onam alındıktan sonra
Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HAD) uygulandı. Ardından radyoterapi basamakları, similasyon nedir? Sol memeden
opere olan hastalara derin solunum egzersi önemi nedir? Derin solunum egzersizi nasıl yapılır? Radyoterapi nasıl bir tedavidir?
Radyoterapi tedavisin yan etkileri nelerdir? Radyoterapi tedavisi aldığı sürecince cilt bakımında nelere dikkat etmeli? Lenf
ödem nedir? Lenf ödem nasıl önlenebilir? Kendi kendine meme muayenesi nasıl yapılır? adlı eğitimler verildi ve hastaların
talebi ve ihtiyaçları doğrultusunda diyetisyen ve psikiyatri desteği almaları sağlandı. Bununla birlikte radyoterapi tedavisi
süresince hastanın cildinde gelişebilecek deri reaksiyonları düzenli olarak takip edildi ve bu süreçte hastanın soruları düzenli
olarak cevaplandı. Tüm planlanan eğitim ve bilgilendirilmeler sonrası çalışmada kalmayı kabul eden hastalara ikinci kez
Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HAD) uygulandı.
Bulgular: Tedavi öncesi ve sonrası hastaların HAD ölçeğinden aldığı anksiyete ve depresyon puanları Tablo 2 de belirtilmiştir.
İstatistiksel analiz SSPS 24 sürümü kullanılarak Wilcoxon testi yapıldı. Hastaların eğitim ve bilgilendirme öncesi ve sonrası
anksiyete ve depresyon puanlarında istatistiksel anlamlı (HAD-A p:0,001; HAD-D p:0,001) olarak azalmıştır. Başlangıçta
depresyon puanı 11’in üzerinde olan 3 hastanın ikisi psikiyatrik destek almıştır.
Tartışma-Sonuç: Meme kanseri nedeniyle opere olup radyoterapi uygulanan hastaların tedavileri sürecince bu konularda
eğitimli hemşire tarafından düzenli olarak bilgilendirilmesi ve takip edilmesi hastaların tedaviye uyumunu artırmıştır. Aldıkları
eğitimler hastalarda davranış ve duygulanım değişikliğine neden olmuştur. Bunun sonucunda hastalarda anksiyete ve
depresyon skalasında istatistiksel anlamlı düşüş sağlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Meme kanseri, radyoterapi, eğitim, hastane anksiyete ve depresyon ölçeği