Kur’an’da Enfüs (أنفس) Kelimesi -İlgili Terkiplerin Türkçeye Doğru Çevrilmesi Yönünde Mütevazı Bir Katkı-


SÜLÜN M.

Tefsir Araştırmaları Dergisi, cilt.8, sa.1, ss.1-29, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.31121/tader.1431919
  • Dergi Adı: Tefsir Araştırmaları Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Academic Search Premier, Central & Eastern European Academic Source (CEEAS), TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.1-29
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Dinî ilimlere ait ıstılahların geçtiği âyetlerin doğru anlaşılıp isabetli yorumlanarak Türkçeye hakkıyla aktarılması hem Tefsir ilmi açısından hem de Kur’an çeviri teknikleri açısından büyük önem taşımaktadır. Sözgelimi temel İslâm bilimlerinde terim hâline gelen iman, küfr, âyet, kur’ân, salât, zekât, kıble gibi Kur’an kavramlarının anlaşılmasında genelde sıkıntı yaşanmakta; bu kelimeler meallerde genelde Kur’an sonrası ilmî disiplinlerde kazandıkları anlamlara çekil-mektedir. Bu zorluğun aşılması için, Kelâm, Tasavvuf, Fıkıh gibi disiplinlerde ıstılah hâline gelen kelimelerin seküler kök anlamları ana kaynaklardan iyi tespit edilmeli ve vârit oldukları âyetlerin bağlamlarına dikkat edilmelidir. Bu usule uyulmadan gerçekleştirilen anlama ve çeviri faaliyetlerinin, Kur’an ve tefsir okurlarını yanlış yönlendireceği, Kur’an’ın anlamı hakkında olumsuz etkileyeceği muhakkaktır. Meal okurları Allah kelâmını okuduklarını zannederlerken, bir kısım meal yazarının şahsî anlayışlarını ve zümrevî yanlışlarını okuyor olma riskiyle karşı karşıya kalabil-mektedirler. Mezkûr sıkıntının, enfüslü terkiplerde de yaşandığı görülmektedir. Enfüsün İslâm düşüncesinde yaygın bir kullanımı bulunan nefs kelimesinin çoğulu oluşu zorluğu iyice pekiştirmektedir. Dolayısıyla makalede enfüsün ve ilgili terkiplerin manaları belirginleştirilmeye çalışılacaktır. Makalenin odak noktası; “kendi” kavramının fert ve toplum olarak farklı olduğudur. “İnsanın kendisi”ni ifade eden nefsin çoğulu olarak enfüs, “fertlerden oluşan muhatap kitlenin kendisi”ni ifade etmektedir ama ilgili toplumun, “bizzat kendisi”ne yönelik çeşitli tutumları, geçtiği âyetin muhtevasına göre o toplumu oluşturan fertlerin “birbirlerine” karşı sergiledikleri tutumlara dönüşebilmektedir.
The correct understanding and accurate interpretation of the verses in which the terms of religi-ous sciences are mentioned is of great importance both in terms of the science of Tafsir and in terms of Qur'an translation techniques. For example, there is often difficulty in understanding Qur'anic concepts that have become terms in basic Islamic sciences, such as faith, kufr, verse, Qur'an, salāt, zakat, qibla , etc.; these words are usually retracted in the translations to the mea-nings they have acquired in post-Qur'anic scientific disciplines. In order to overcome this diffi-culty, the secular root meanings of words that have become terminology in disciplines such as Kalam, Sufism and Fiqh should be determined well from the main sources and the context of the verses in which they are found should be paid attention to. It is certain that comprehension and translation activities carried out without following this procedure will mislead the readers of the Quran and its commentary and have a negative impact on the meaning of the Quran. Readers of the Meal (translations) may think that they are reading the Word of Allah, but they may run the risk of reading the personal understandings and clannish mistakes of some of the authors of the translations. It is seen that the mentioned problem is also experienced in anfus (أنْفُس) compo-sitions. The fact that anfus is the plural of the word nafs, widely used in Islamic thought, further reinforces the difficulty. Therefore, the article is to try to clarify the meanings of anfus and rela-ted compounds. The focus of the article is that the concept of "self" is different for the indivi-dual and the society. As the plural of nafs, which refers to "the human being himself", anfus refers to "the addressee group of individuals itself", but the various attitudes of the relevant so-ciety towards "itself" can turn into the attitudes of the members of that society towards "each other" according to the content of the verse in which it is mentioned.