Akademik Veri Yönetim Sistemi
ANSAV, Ankara, 2002
Birçok Avrupa ülkesinde, ABD’de ve Japonya’da siyasete yasa dışı para girişi 1970’ler de başlayarak yaygınlaşmıştır. ABD’de, özellikle başkanlık seçimlerinde, denetimsiz para (soft money) olarak tanımlanan, kayda geçirilemeyen bağışlar yüz milyonlarca dolara ulaşmaktadır. Çeşitli çıkar gruplarından ve uluslararası kuruluşlardan sağlanan gizli yada açık bağışlar, son yirmi yıldır partilerin başlıca gelir kaynakları arasındadır. Siyasi partilerin karıştığı, bağlantıları sınırları aşan yolsuzlukların sayısı da artmıştır. Kapatılan Refah Partisi’nin "Kayıp Trilyon" davası ile Almanya eski şansölyesi Helmut Kohl’un kabul ettiği ve 1999’ un sonunda ortaya çıkan gizli hesap skandalı bu konudaki son örneklerdir.
Daha adil ve eşitlikçi siyasi rekabet ortamı sağlanması amacıyla, 1950’lerden bu yana Batı demokrasilerinde uygulanan siyasi partilere sağlanan kamusal mali destek, birçok ülkede partilerin gelirlerinin ortalama yüzde 50’sini oluşturmaktadır. Üyelik aidatları hızla azalırken; bağışlar, rüşvet ve komisyonlarla uluslararası destekler, kapsamı büyük ama miktarı belirsiz kaynaklar olarak bilinmektedir.
Türkiye’de, siyasi partilerin gelir kaynakları 1961 Anayasası döneminde yasal düzenlemeye konu olmuştur. Anayasa yapıcılarının siyasi partilere duyduğu güvensizlik nedeniyle, 1961 Anayasası’na göre, bugünkü 1982 Anayasası (Madde 69) siyasi partilerin gelir kaynaklarıyla ilgili daha ayrıntılı hükümler getirmiştir. 1961 Anayasası döneminde yürürlükte bulunan 648 (Madde 65) ve bugünkü 2820 (Madde 61) sayılı Siyasi Partiler Yasaları partilerin hangi kaynaklardan gelir temin edebileceklerini düzenlemiştir.