Global Conference on Engineering Research, İstanbul, Türkiye, 13 - 16 Eylül 2023, ss.1-2
Fabrikalarda malzeme,
askeri alanda mühimmat ve yaralı askerler alanlarında hem saha hem de yol
koşullarında ilerleyebilen, ameliyat sonrası bedensel engelli ve hastaların
mobilizasyonu, yaralıların taşınması, arama kurtarma operasyonlarında ölü ve
malzeme taramaları ve bölgesel tarama görevleri için otonom ve yarı otonom
robotların kullanılması günümüzde yaygınlaşma potansiyeline sahiptir. Bu
robotlar yol şartlarına göre tekerlekli veya paletli olarak tercih
edilmektedir. Palet ağır arazi koşullarında kayma ve batmaya karşı güvenlik
sağlasa da yüksek enerji tüketimine neden olur. Tekerlek hızlı yolculuk ve
düşük enerji tüketimi sunsa da sert zemin dışında iyi ilerleyemez. Palet ve
tekerleği birleştiren hibrit tahrik sistemi tasarımları, hedeflenen tüm
koşullar altında en etkin seyiri sunma potansiyeli taşıma bakımından önemli bir
araştırma konusudur. Bu proje kapsamında mobil robotlarda kullanılabilecek bir
palet/tekerlek hibrit tahrik sistemi geliştirilmiştir. Önerilen bu sistem 4
çeyrek dairenin uç uca eklemlerle birleştirilmesiyle oluşturulmuştur. Bu 4
çeyreklik birleşim yerlerinden kırılıp düzleştirildiğinde palete, en açık hale
geldiğinde ise tekerleğe dönüşür.
Robot gövdesinden çıkan tahrik mili sistemin
merkezinde bulunan güneş dişlisini döndürür. Mekanizma palet modunda iken,
güneş dişlisi kendisine sürekli kenetli durumdaki 4 adet dişli çarkı döndürerek
bandın ilerlemesini sağlar. Bu bant palet olarak görev yapar, hareketi yere
aktarır. Mekanizma tekerlek
modundayken, gergi çarklarını taşıyan ve üzerinde güneş dişlisinin
karşılığı olarak dişler bulunan çerçeve güneş dişlisine kenetlenir. Bu sayede
tam daire olmuş açık 4 çeyrek güneş dişlisi ile birlikte dönmeye başlar. Bu
durumda, bant yüzeye sabit bir kaplama görevi görür, tekerleğin lastik dış
yüzünü oluşturur. Bu tasarımda literatürdeki çoğu örnekte görülen ve
dayanıklılığı büyük ölçüde azaltan deforme olabilen (uzayan veya kısalan) bir
kayışa gerek olmadığı için ömür ve güvenilirlik artmıştır.
4 çeyreğin
kırılarak düzleşmesi ile açık durum arasındaki geçiş, robot gövdesi üzerine
monte edilmiş motordan çekme kuvvetini alan ve hava araçlarındaki pervane
hatvesi değiştirme mekanizmasıyla aynı tasarıma sahip olan tel çekme
mekanizması ile sağlanmaktadır. Tekerlek/palet mekanizması tekerlek modunda
olduğu sürece, 4 çeyreğin ezilmeden açık kalması için telin üzerinde gerilim
olması gerekir. Palet moduna geçiş için sistem katlanmanın gerçekleşebileceği
açısal konuma getirilir ve telin üstündeki gerilim boşaltılır. Böylece sistemin
üzerindeki yükün baskısıyla katlanma gerçekleşir, palet ayak moduna geçilir. Tekerlekli
ve paletli modda bandın yuvasından çıkmaması için çeyrek dairelerin arasına
destek kanalları eklenmiştir, tüm dişlilerin ortasında yarık bulundurulmuş ve
enleme yönüne orta hizasına silikon hortumdan bir çıkıntı olan özel bir bant
geliştirilmiş ve üretilmiştir.
The use of autonomous and semi-autonomous robots that can
move forward in both field and road conditions in the fields of materials in
factories, ammunition and wounded soldiers in the military field, mobilization
of the physically disabled and patients after surgery, transportation of
wounded, dead and material in search and rescue operations, and regional
scanning has the potential to become widespread today. These robots are
preferred as wheeled or palletized according to the road conditions. Although
the pallet provides safety against skidding and sinking in heavy terrain
conditions, it causes high energy consumption. Although the wheel offers fast
travel and low energy consumption, it cannot progress well except on hard
ground. Hybrid drive system designs that combine pallet and wheel are a research
subject to offer the most effective cruising under all targeted conditions. Within
the scope of this project, a mechanism has been developed for a mobile robot
using a pallet/wheel hybrid propulsion system. The robot has a hybrid drive
system that transforms into a wheel when traveling on hard ground, and a pallet
when climbing stairs and rough terrain. This proposed system is formed by
connecting 4 quadrants with joints. When these 4 quadrants are broken from
their joints and flattened, it turns into a pallet, and when it becomes the
most open without breaking, it turns into a wheel.
The drive shaft coming from the robot body turns the sun
gear in the center of the system. When the mechanism is in pallet mode, the sun
gear turns the 4 gear wheels that are constantly clamped to it, and these 4 gear
wheels ensure the progress of the belt. Support channels have been added
between the quarter circles so that the belt does not come out of the belt slot
in wheel and pallet mode.
The transition between the flattening of the 4 quadrants by
breaking and their open state is provided by the wire drawing mechanism, which
receives the pulling force from a DC motor mounted on the robot body and
consists of joints. As long as the wheel/pallet mechanism is in wheel mode, the
wire must have a pulling force on it and thus be taut. If the mechanism is in
pallet mode, the wire does not need to be stretched.
When the mechanism is in pallet mode, the belt running on
the surface of the 4 quadrants. The belt acts as a fixed coating to the surface
when in wheel mode. In this design, there is no need for a deformable
(extending or shortening) belt, which is seen in most examples in the
literature and greatly reduces durability. In this way, this design is a
candidate to be longer lasting and reliable.
By pulling the wire connected to the right and left ends of the wire
drawing mechanism by the DC motor located in the center, the transition from
the pallet mode to the wheel mode is ensured. The frame, which carries the
tension wheels and has teeth on it as the counterpart of the sun gear, is
clamped to the sun gear by passing its teeth. In this way, the entire wheel
started to rotate together with the sun gear.