e-Marmara Coğrafya Dergisi (elektronik), sa.27, ss.551-574, 2013 (Hakemli Dergi)
ÖZET
Anavatanı Ön Asya olan nar, kültüre alınan en eski zirai ürünlerdendir. Dönenceler ile 40o enlemleri arasında, Akdeniz yağış rejiminin etkili olduğu bölgelerde, kıyıdan 1000 m. yükseltiye kadar olan sahalarda en yaygın yetişme ortamı bulur. Türkiye’de sırasıyla Akdeniz, Ege ve Güneydoğu Anadolu en fazla nar üreten bölgelerdir. İller arasında ise Antalya, Muğla, Mersin ve Adana nar ziraatında en başta gelir.
Türkiye’de 2002 yılına kadar 3 milyon civarındaki nar ağacından yaklaşık 50-60 bin ton üretim yapılmaktaydı. Devlet desteği ve olumlu piyasa şartlarının etkisiyle 2003 sonrası dönemde yeni nar bahçelerinin sayısı hızla artış göstermiştir. Bunun sonucu olarak nar ağacı sayısı 13 milyonu aştı ve üretim de 2012 sonu itibariyle 315 bin tona ulaşmıştır. Üretim artışına paralel bir şekilde nar ihracatında da hızlı artış olurken Türkiye de dünyanın en çok nar ihraç eden ülkeleri arasına girmiştir.
Nar taze bir meyve olarak tüketilmesinin yanı sıra, nar suyu ve nar ekşisi olarak da yaygın bir şekilde kullanılır.
Nar kutsal kitaplarda adı geçen, ibadethanelerde gravür, tasvir ve tablolarda yer edinen ve çeşitli yerleşim birimlerine ismini vermiş özel bir meyvedir.
Anahtar Kelimeler: Nar, Punica granatum, nar yetiştiriciliği, coğrafi
dağılım, ziraat coğrafyası, Türkiye.
ABSTRACT
Pomegranate plant that its homeland is Asia Minor is one of the oldest cultivated agricultural products. Pomegranate finds the most common habitat between tropics 40º latitudes, in regions where Mediterranean rainfall regime to be effective, fields up to 1000 meters altitude from the coast. Respectively,the Mediterranean, Aegean and Southeast Anatolia are the regions producing the most amount of pomegranate in Turkey. In terms of provinces, Antalya, Mugla, Mersin and Adana are foremost in pomegranate farming.
Until 2002 in Turkey approximately 50-60 thousand tons production were made using around 3 million pomegranate trees. In the period after 2003 ,established a new pomegranate orchards due to government support and favorable market conditions. By the year 2011, the number of the pomegranate tree has exceeded 13 million and also the production reached 315 thousand tons by the end of 2012. In parallel with the increase in production it becomes a rapid increase in the exports of pomegranate and Turkey is one of the world's most pomegranate exporting countries.
Pomegranate is a fruit that can be consumed as fresh, as well as pomegranate juice and pomegranate molasses are the most common application areas of it.
Pomegranate that a engravings which in places of worship mentioned in the sacred boks and that have taken place in depicting and tables is a special fruit that gives its name to a variety of settlements.
Key words: Pomegranate, Punica granatum, pomegranate cultivation,
geographical distribution, agricultural geography, Türkiye.