LİSE ÖĞRENCİLERİNDE ALEKSİTİMİ VE BENLİK SAYGISININ DUYGUSAL ZEKA İLE İLİŞKİSİ


Sarıkaya Ö., Gül Y., Sinmez E.

The Journal of Social Sciences, cilt.4, ss.88-100, 2017 (Hakemli Dergi)

Özet

Amaç: Duygusal zeka, aleksitimi ve benlik saygısının bireyin yaĢam kalitesi, ruhsal ve sosyal iyilik hali ve eğitim sürecinde akademik baĢarı üzerinde etkili belirleyiciler oldukları bilinmektedir. Bu araĢtırmada, lise öğrencilerinde duygusal zeka geliĢimini etkileyen faktörler ile duygusal zekanın, aleksitimi ve benlik saygısı ile iliĢkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıĢtır. Gereç ve Yöntem: AraĢtırma Ġstanbul‟da bir lisenin tüm sınıflarında eğitimini sürdüren öğrencilerin katılımı ile gerçekleĢtirilmiĢtir ve Schutte Duygusal Zeka Ölçeği, Toronto Aleksitimi Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ve KiĢisel Bilgi Formu ile veriler toplanmıĢtır. Ölçekler arasındaki iliĢkiler Korelasyon analizi ile, bağımlı değiĢkenlerle bu değiĢkenleri etkilemesi olası bağımsız değiĢkenler arasındaki iliĢkiler ki-kare ve Mann-Whitney U testleri kullanılarak değerlendirilmiĢtir. Bulgular: AraĢtırmaya katılan öğrencilerin %50,8‟i kadın, %49,2‟si erkektir. Duygusal zeka puanı ile cinsiyet, akademik baĢarı ve yakın arkadaĢın varlığı arasındaki iliĢkiler istatistiksel olarak anlamlıdır. Katılımcıların kardeĢ sayıları, baba eğitimi düzeyleri ve psikoterapi almıĢ olup olmamaları ile aleksitimi puanları arasında anlamlı iliĢkiler gözlenmiĢtir. (p<0,05). Duygusal zeka ölçeğinden düĢük puan alanların %51,2‟si aleksitimik iken duygusal zeka puanı yüksek katılımcıların %56,7‟si yüksek benlik saygısına sahiptir (p<0,05). Sonuç: Duygusal zekanın akademik baĢarı ve sosyal iliĢkilerle anlamlı bir paralellik gösterdiği, aleksitimik özellik gösteren öğrencilerin duygusal zeka puanlarının da anlamlı olarak daha düĢük olduğu ve benlik saygısı arttıkça duygusal zeka puanlarının da paralel Ģekilde arttığı görülmüĢtür.