Girişimci Liderlik, Öğretmen Girişimciliği ve Pozitif Psikolojik Sermaye: Bir Yapısal Eşitlik Modeli Sınaması


AKKAYA R., ÇETIN M.

Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, sa.60, ss.337-366, 2024 (ESCI) identifier

Özet

Girişimci liderlik, öğretmen girişimciliği ve pozitif psikolojik sermaye kavramlarını içeren bu araştırmada, öğretmen algılarına dayalı olarak girişimci okul liderliği ile öğretmen girişimciliği arasındaki ilişkiyi incelemek, öğretmenlerin algılanan pozitif psikolojik sermayelerinin bu ilişkide aracılık rolü olup olmadığını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Çalışmanın katılımcılarını 2020-2021 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Pendik ilçesindeki resmi okullarda görev yapan 1200 öğretmen oluşturmaktadır. Yapısal eşitlik modeli ve aracılık testlerinin kullanıldığı bu nicel araştırmanın verileri, Girişimci Liderlik Ölçeği, Girişimci Öğretmen Davranışları Ölçeği ve Pozitif Psikolojik Sermaye Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar okul liderlerinin yönetim süreçlerinde ortalamanın üzerinde girişimci liderlik davranışları sergilediklerini, okul liderlerinin sergiledikleri bu girişimci davranışlarının öğretmen girişimciliğini ve öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye algılarını pozitif yönde anlamlı şekilde yordadığını göstermektedir. Ayrıca girişimci liderlik ile öğretmen girişimciliği arasındaki ilişkide öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye algılarının aracı role sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda oluşturulan model öğretmen girişimciliğindeki değişimin yaklaşık %55’ini açıklamaktadır. Araştırmadan elde edilen kanıtlar doğrultusunda yeni bir liderlik anlayışı olarak değerlendirilen girişimci liderlik ile öğretmen girişimciliği ve pozitif psikolojik sermaye konularında okul liderleri ve öğretmenlere yönelik farkındalık ve geliştirme eğitimlerinin düzenlenmesi, girişimci liderlik ile farklı değişkenlerin (örgütsel sinerji, örgütsel sinizm vb.) ve aracıların (iş doyumu, kontrol odağı, vb.) ele alındığı çalışmaların yapılması önerilmektedir.