Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türk Kültürü Araştırmaları Dergisi , sa.51, ss.227-242, 2024 (Hakemli Dergi)
Bu makalede Anadolu’da gelişen edebiyatın öncü isimlerinden şair,
fakih ve devlet adamı Kadı Burhaneddin’in şiir dünyası ele alınacak; şairin
metinlerarasılık ile kültürel birikimi Türkçeye nasıl aktardığı ve şiirin anlam
dünyası içerisinde onu ne şekilde kullandığı gösterilmeye çalışılacak ve
divanında geçen bir beyit üzerinden özellikle kısas-ı enbiyâ ve
acâibü’l-mahlukât literatürü ile Fars şiirinin mecazlarının Kadı
Burhaneddin’de nasıl karşılık bulduğuna işaret edilecektir. Bu bağlamda
Kadı Burhaneddin’in 1166 numaralı gazelinin beşinci beytinde geçen
“ferişte” ve “hacer” kelimeleri arasındaki ilişki üzerinde durulacak, beytin
çok katmanlı yapısı içerisinde bu kelimelerin şair tarafından bilinçli bir
şekilde tercih edildiği ortaya konacaktır. Beytin anlamlandırılması için bu
iki kelime arasındaki ilişki klasik kaynaklara atıfla açıklanmaya çalışılacaktır.
Böylelikle Kadı Burhaneddin’in Türkçe şiir söylerken İslam kültürünün
ortak anlatılarına atıf yapma biçimi irdelenecektir. Bunları yaparken de Kadı
Burhanedddin’in şiirinde dönemin sosyal hayatının yansımaları ele alınıp
onun özellikle ahi kültürü ile ilişkisinin şiirine nasıl yansıdığı üzerinde
durulacaktır