Eisner’ın Eğitsel Eleştiri Modeline Göre Yapılmış Program Değerlendirme Çalışmalarının İncelenmesi: Bir Meta-Sentez Çalışması


Şentürk Y., Berk Ş.

FSMVU-EAK2023 4. Eğitim Araştırmaları Kongresi, İstanbul, Türkiye, 19 - 20 Ekim 2023, ss.16

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.16
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmada, Eisner’ın eğitsel uzmanlık ve eleştiri modeli ne göre işlenmiş program değerlendirme çalışmalarındaki eğilimlere yönelik nitel bir sentez sunmak amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda, Türkiye’de son 15 yılda ki program değerlendirme araştırmaları meta sentez yöntemi ile incelenmiştir. Veri toplama sürecinde; 2022 2023 eğitim yılı mayıs ayı içinde Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezi ve Google Akademik veri tabanları “Eisner” ve “eğitsel eleştiri” anahtar kelimeleriyle taratılmıştır. 2008 2023 aralığı kısıtlamasıyla yapılan taramada toplam 16 ilgili çalışmaya rastlanmıştır. Bu çalışmalardan tekrar eden 3 tanesi meta senteze dahil edilmemiştir. Araştırma kapsamında incelenen 2 doktora tezi, 7 yüksek lisans tezi ve 4 makale çalışmasının meta sentez için uygun sayıda olduğu görülmüştür. Veri analizi aşamasında, nitel bulguları bütünleştirme ve karşılaştırma amacıyla içerik analizi ile tematik analiz yapılmıştır. Bu kapsamda elde edilen veriler tablolaştırılarak sunulmuştur. Elde edilen bulguların bazıları şöyledir: Eisner’ın eğitsel eleştiri modeli ile son 15 yılda yapılan çalışmalar yü ksek lisans tezi olarak yoğunlaş maktadır Ç alışma sayısında son 5 yılda kısmen artış olduğu görülmüştür. İncelenen araştırmalardaki eğilimler öğretim programı ve çalışma grubu açısından kısmen çeşitlilik gösterirken; araştırma deseni, veri toplama araçları ve veri analizi bakımından daha benzer bulunmuştur. Eisner’ın eğitsel eleştiri modelindeki basamakların işlenişinde benzer tercihler olmakla birlikte alanyazında ortak bir anlayış olmadığı tespit edilmiştir. Betimleme ve yorumlama boyutundaki çeşitliliğin sayısı aynıyken, en çok farklılaşmanın temalaştırma basamağında olduğu görülmüştür . Elde edilen bulgular doğrultusunda , ilgili makale ve tez sayısının az olması nedeniyle daha fazla çalışma yapılması ve yurtdışında yapılmış araştırmalar incelenerek modele ilişkin basamaklarda ortak bir anlayış geliştirilebilmesi önerilmiştir. Alandaki çalışmaları toplu olarak bir anlama çabası sunan bu araştırmanın ileride yapılacak çalışmalara metodolojik açıdan ışık tutacağı düşünülmektedir.