Karkarçay Havzası’nın Rölyef Özelliklerinin Morfometrik Analizleri Kullanarak İncelenmesi ve Mühendislik Jeomorfolojisi Açısından Yorumlanması


Creative Commons License

ÇAKIRGÖZ S. E., KARATAŞ A.

Multidisciplinary Approaches With Geography, cilt.2, sa.1, ss.1-21, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Karkarçay Havzası, Azerbaycan’ın batısındaki

Karabağ bölgesinde yer alan bir havza olup yakın zamanda

Ermenistan işgalinden kurtarılmıştır. Hocalı, Şuşa ve

Hankendi gibi kadim şehirlerin bulunduğu bu sahada imar

faaliyetlerinin hız kazanacağı düşünüldüğünde, inşa

faaliyetlerinin sıhhatli bir biçimde yürütülmesi elzemdir.

Bu bakımdan havza içinde öncelikli olarak rölyefin

mahiyeti ortaya konulmalı, daha sonra buna uygun inşa

süreci yürütülmelidir. Bu amaçla kaleme alınan çalışmada

rölyef, morfometrik analizler vasıtası ile değerlendirilmiş,

analizler sonucunda hangi bölgede ne gibi sorunlar

yaşanacağı öngörülmüştür. Alansal, yüzeysel ve çizgisel

olmak üzere üç başlık altında toplanan analiz ve

değerlendirmeler sonucunda havzanın memba kısmı ile

mansap kısmı arasında farklı süreç ve sorunların var

olduğu gözükür. Buna göre özellikle eğim, yükselti, aşınım

süreçleri ve vadi yoğunluğu gibi unsurlar zemin stabilitesi

açısından önem arz etmektedir. Öyle ki eğim koşulları

havzanın yukarı kesiminde önemli bir problem iken aşağı

kesimde vadi yoğunluğu ve drenaj sistemi ile alakalı

sorunlar görülmektedir

Anahtar Kelimeler: Jeomorfoloji, Mühendislik

Jeomorfolojisi, Karabağ, Karkarçay Havzası,

Morfometrik Analiz, Azerbaycan

The Karkarcay River Basin is located in the Karabakh region

in western Azerbaijan and was recently liberated from

Armenian occupation. Ancient cities such as Khojaly, Shusha

and Khankendi are located in this region. In the near future,

development activities in this region would gain

momentum, and construction activities would need to be

carried out properly. In this regard, the relief features within

the basin should be identified first and the appropriate

construction process should be carried out. In this study, the

relief was evaluated through morphometric analyses, and as

a result of the analyses, it was predicted what kind of

problems would occur in the region. It was examined under

three main headings: areal, superficial and linear. As a result

of analysis and evaluations, it appears that there are

different processes and problems between the upstream

and downstream parts of the basin. In particular, factors

such as slope, elevation, erosion processes and valley

density are important for ground stability. While slope

conditions are a significant problem in the upper part of the

basin, problems related to valley density and drainage

system are observed in the lower part.

Keywords: Geomorphology, Engineering Geomorphology,

Karabakh, Karkarcay River Basin, Azerbaijan