Buruciye Medresesi’nin 1956-68 Restorasyonu Üzerinden Türkiye Koruma Tarihinin Kısa Bir Okuması


Creative Commons License

İnan Ocak Z., Tanyeli G.

Vakıf Restorasyon Yıllığı, sa.19, ss.36-55, 2019 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2019
  • Dergi Adı: Vakıf Restorasyon Yıllığı
  • Sayfa Sayıları: ss.36-55
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Buruciye Medresesi, Sivas’ta aynı tarihte, 1271’de inşa edilen üç önemli medreseden birisidir. Vakıf yapısı olan medrese, Cumhuriyet Dönemi’nde özgün işlevini sürdüremez hale gelmiştir. Dönemin yasaları gereği yapının bakım onarım sorumluluğu Maarif Vekaleti Eski Eserler ve Müzeler Müdürlüğü’ndedir (EEMGM). Günümüzde Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde Kültür Varlıkları ve Müzeler Müdürlüğü adıyla varlığını sürdüren bu kurum, 1957 tari- hinde çıkarılan 7044 sayılı kanuna kadar tüm medrese yapılarının olduğu gibi Buruciye Medresesi’nin de sorumluluğunu üstlenmiştir. “Aslında Vakıf Olan Tarihi ve Mimari Kıymeti Haiz Eski Eserlerin Vakıflar Umum Müdürlüğüne Devrine Dair” adlı bu kanundan önce 1956 yılında yapının koruma çalışmaları başlatılmıştır. Ancak kanun yapının onarım sürecini doğrudan etkilemiş, restorasyonunu yürütme sorumluluğu EEMGM’den Vakıflar Genel Müdürlüğü›ne geçmiştir. Bu değişim, onarımın yarıda kalmasına sebep olmadan, kurumların ortak çalışmasıyla tamamlanmıştır. Restorasyonda Vakıflardan Mimar Ali Saim Ülgen, EEMGM’den Arkeolog Mahmut Akok gibi dö- nemin önemli iki aktörü yer almıştır. Buruciye Medresesi’nin 1956- 68 yıllarında süren uzun soluklu onarım çalışması, ülkemiz koruma tarihinin gelişiminin önemli bir kesitini sunmaktadır. Ayrıca dönemin koruma anlayış ve tekniğinin okunabileceği önemli müdahaleler gerçekleştirilmiştir. Buruciye Medresesi’nin bu önemli restorasyonunu mercek altına alan bu çalışmada, dönemin şartlarını dikkate alarak değerlendirme yapılması ve yapının gelecek onarımları için ayna tutulması hedeflemektedir.

Buruciye Madrasah is one of the three important madrasas built in Sivas in 1271. The madrasa under control of waqf, could not be preserve its original function in the early years of the Turkish Republic. In accordance with the laws of the period, the responsibility for maintenance and repairment of the building belong to Directorate of Antiquities and Museums under the Ministry of Education (current name The General Directorate of Cultural Heritage of Museum under Ministry of Culture and Tourism) until the law no 7044. According to the law, General Directorate of Foundation had to keep all type of building of waqf. But before the law, the restoration of the Buruciye Madrasah was started and the documentation of monument was prepared by the Ministry of Education. Although the control of the restoration works was transferred from Directorate of Antiquities and Museums to Directorate General of Foundaiton, these two public organization completed the works together. Architect Ali Saim Ülgen and Archaeologist Mahmut Akok, important actors of the period, worked in restoration. The restoration works of the Buruciye Madrasah between 1956-68 is an important section of conservation history in Turkey. Moreover the interventions such as using of cement represent the conservation concept and technique of the period. This study aims to examine this important restoration considering the terms of period and help future restorations.