Üniversite Öğrencilerinde Öz Kontrol ve Sosyal MedyaBağımlılığı İlişkisinde Genel Erteleme Davranışlarının Aracı Rolü


Creative Commons License

Ekşi H., Turgut T., Sevim E.

ADDICTA-THE TURKISH JOURNAL ON ADDICTIONS, cilt.6, ss.715-743, 2019 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 6
  • Basım Tarihi: 2019
  • Dergi Adı: ADDICTA-THE TURKISH JOURNAL ON ADDICTIONS
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.715-743
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinde öz kontrol yetisi ile sosyal medya bağımlılığı ilişkisinde

genel erteleme davranışlarının aracı rolünü Yapısal Eşitlik Modeli çerçevesinde incelemektir. Aynı zamanda bu

araştırma, sosyal medya bağımlılığı, öz kontrol ve genel erteleme davranışı değişkenlerinin çeşitli demografik

değişkenler açısından ele alınmasını da öngörmektedir. Araştırma örneklemi, 2017-2018 eğitim-öğretim

yılı bahar döneminde Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi’nde aktif öğrenim gören toplam 5641

öğrenciyi kapsamına alan araştırma evreninden çok aşamalı örnekleme yöntemi ile seçilen toplam 394

öğrenciden oluşturulmuştur. Araştırmanın verileri Kişisel Bilgi Formu, Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği,

Genel Erteleme Ölçeği ve Kısa Öz-Kontrol Ölçeği’nden yararlanılarak toplanmıştır. Araştırmanın amaçları

doğrultusunda yapılan veri analizlerinde Bağımsız Gruplar t-Testi, ANOVA (Tek Yönlü Varyans Analizi),

Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu ve Yol Analizi kullanılmıştır. Çalışmanın amacı uyarınca kurulan

Yapısal Eşitlik Modeli’ne göre öz kontrol değişkeni ile sosyal medya bağımlılığı ilişkisinde genel erteleme

davranışlarının aracı rolü düşük düzeyde gerçekleşmektedir. Yapılan Yol Analizi sonucunda öz kontrolün

sosyal medya bağımlılığına doğrudan etkisinin yüksek olduğu, öz kontrolü zayıf olan bireylerin genel erteleme

davranışlarını gösterme eğilimine girdiği, öz kontrolü düşük ve genel erteleme davranışları içindeki bireylerde

sosyal medya bağımlılığının da geliştiği değerlendirilmiştir. YEM analizi sonuçları bakımından, test edilen

modelin uyum indekslerinin kabul edilebilir düzeyde olduğu bulgulanmıştır. Kurulan model üzerinden sosyal

medya bağımlılığı değişkeninin toplam varyansının %37’lik bir kısmının açıklandığı görülmüştür.