Akademik Veri Yönetim Sistemi
XI. Tekstil Teknolojisi ve Kimyasındaki Son Gelişmeler Sempozyumu, Bursa, Türkiye, 31 Mayıs - 02 Haziran 2007, ss.1-12
Tekstil
materyallerinin “optik ağartıcı” veya “fluoresans beyazlatma maddeleri” olarak
adlandırılan kimyasal maddeler ile yapılan beyazlatma işlemi tekstil
endüstrisindeki yaygın bir uygulamadır. Bu maddelerin tarihsel gelişimleri ve
kimyasal yapıları hakkında literatürde oldukça detaylı bilgi mevcuttur[1-4].
Fluoresans beyazlatma maddeleri, fluoresans boyarmaddelerin özel bir sınıfıdır,
bu boyalar elektromanyetik spektrumun mor ötesi (340-380 nm) bölgesinde ışığı absorplar
ve mor-mavi bölgesinde (425-450 nm) yayarlar. Spektrumun mor-mavi bölgesinde
malzemenin reflektans değerini artırırlar, böylece bu maddeler ile işlem görmüş
materyal işlem görmemiş materyalden daha beyaz gözükmektedir.
Renkli fluoresans
boyarmaddeler ise, son yıllarda genellikle polisler, araç kurtarma hizmeti
verenler, itfaiye personeli, temizlik işçileri vb. personelin kullandığı
“görünme özellikleri yüksek giysiler”de yaygın olarak kullanılmaktadırlar.
Ayrıca, genel amaçlarının yanında, tekstil boyamacılığında kumaşa yeni bir
“renkli efekt” verebilmek üzere fluoresans özellikteki boyarmaddeler,
fluoresans özelliği olmayan boyarmaddeler ile karıştırılarak da kullanılabilmektedirler.
Fluoresans
beyazlatma maddeleri (optik ağartıcılar) veya renkli fluoresans boyarmaddeler
ile işlem görmüş tekstil materyallerinde renk ölçümü ve renk eşleme işlemleri özel
bir dikkat, tanımlanmış metotlar, kimi zaman özel bir teçhizat ve hesaplama
algoritmalarına ihtiyaç duymaktadır.