Akademik Veri Yönetim Sistemi
2nd International Technical Textiles Congress, İstanbul, Türkiye, 13 - 15 Temmuz 2005, ss.1-10
Günümüzde tekstil materyallerine UV ışınlardan koruyucu özellik kazandırılması işlemi neredeyse temel bir
uygulama haline gelmiştir ve dünyadaki deri kanseri vakalarının artmasından dolayı yaygın bir şekilde
uygulanmaktadır. Bu çalışmada, %100 poliester, %100 pamuk ve %100 viskon kumaşlar, UV absorplayıcı
özelliği bulunan kimyasal maddeleri içeren boyama banyolarından çektirme yöntemine göre boyanmıştır.
Dolayısıyla, %100 poliester örgü kumaş, Cibafast P(Ciba) veya Fadex ECS (Clariant) içeren dispers boyama
banyolarında ve ayrıca, %100 pamuk süprem örgü kumaş ve %100 viskon dokuma kumaş Tinofast CEL (Ciba)
ve Rayosan C (Clariant) içeren reaktif boyama banyolarında boyanmıştır. Kumaşların UV koruyuculuk özelliği,
kumaşların UPF (Ultraviole Koruma Faktörü) değerleri ile ifade edilmiştir. UPF değerleri, kumaşların 290 nm
– 400 nm dalgaboyu aralığındaki transmisyon değerleri kullanılarak AS/NZS 4399:1996 standartında belirtilen
şekilde hesaplanmıştır. UV absorplayıcı maddeleri içeren banyolarda boyanmış kumaşların UPF değerleri,
işlem görmemiş, sadece UV absoplayıcı maddeler ile işlem görmüş ve sadece boyanmış kumaşların UPF
değerleri ile karşılaştırılmıştır. Boyanmış kumaşların renk ve haslık özellikleri ayrıca değerlendirilmiştir.
Sonuçlar, kumaştaki boya konsantrasyonunun ve UV absorplayıcı maddenin konsantrasyonunun artması ile
UPF değerlerinin arttığını göstermektedir. İşlem görmüş kumaşların renk haslık değerlerinde önemli bir değişim
bulunmamaktadır ve bu çalışmada kullanılan UV absorplayıcı özelliğe sahip maddelerin tümü, boyanmış
kumaşların haslık özelliklerini kötüleştirmeden kumaşlara “iyi”- “mükemmel” arasında UV koruyuculuk etkisi
sağlamıştır.