Apikal Kök Rezorpsiyonu Olan Maksiller Lateral Dişlerde Apikal Alveolar Kemiğin Fraktal Analizi


Yıldırım G.

32. İzmir Diş hekimleri Odası Uluslararası Bilimsel Kongre ve Sergisi , İzmir, Türkiye, 20 - 23 Kasım 2025, ss.239-240, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.239-240
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı ortodontik tedavi sonrası eksternal apikal kök rezorpsiyonu (EAKR) görülen maksiller lateral dişlerin apikal bölgesindeki kemiğin mikromimarisinde oluşan değişiklileri uzun dönem takip sonrası incelemektir. Gereçler ve Yöntemler: Marmara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ortodonti Anabilim Dalı arşivinden 2000-2022 yılları arasında sabit ortodontik tedavi görmüş ve tedavisi tamamlandığında (T1) maksiller lateral dişlerinde Levander ve Malmgren indeksine göre 2., 3. veya 4. seviye EAKR olan ve uzun dönem takip (72,64 ± 20,88 ay) panoromik röntgeni (T2) olan 20 diş çalışmaya dahil edilmiştir. ImageJ 1.53 (National Institutes of Health, Bethesda, MD) programı ile sırasıyla şu adımlar uygulanmıştır; 50x50-piksel (px) boyut aralığında maksiller lateral dişlerin subapikal bölgesinden kesit alınması, 35-px gaussian filter uygulaması, orjinal görüntüden filtreli görüntünün çıkarılması, 128-px ekleme, threshold ayarlama (128-px), erezyon uygulanması, dilatasyon uygulanması, invert etme, iskeletonize etme. İşlemler sonrası fraktal boyut hesaplanmıştır. Kök boyları ise oransal düzeltme faktörü uygulanarak hesaplanmıştır. Veriler bağımlı örnekler t-testi ile değerlendirilmiş, istatistiksel anlamlılık p < 0,05 olarak belirlenmiştir. Bulgular: T1 ve T2 zamanları arasında maksiller laterallerin oransal kök boylarında anlamlı değişiklik görülmemiştir (p > 0,05). Aynı şekilde T1 ve T2 zamanları arasında fraktal boyutta anlamlı değişiklik bulunamamıştır (p > 0,05). Sonuç: EAKR varlığına rağmen maksiller lateral dişlerin oransal kök boylarının ve subapikal kemik mikromimarisi’nin uzun dönemde stabil kalmış ve tedavi sonrası ölçülebilir bir bozulma görülmemiştir. Bununla birlikte, belirli bir diş bölgesi ile sınırlı kalınması, çalışma örneklem büyüklüğü ve panoramik görüntülemenin iki boyutlu sınırlılıkları nedeniyle sonuçlar temkinle yorumlanmalı ve gelecek çalışmalarda daha geniş örneklemlerle farklı bölgelerde, tercihen konik ışınlı bilgisayarlı tomografi gibi yüksek çözünürlüklü yöntemlerin kullanıldığı prospektif çalışmalar önerilmektedir.

Aim: To evaluate long-term changes in the microarchitecture of the apical alveolar bone adjacent to maxillary lateral incisors exhibiting external apical root resorption (EARR) following orthodontic treatment. Materials and Methods: 20 maxillary lateral incisors from the archives of the Department of Orthodontics, Faculty of Dentistry, Marmara University, which received fixed orthodontic treatment between 2000 and 2022 and had level 2, 3 or 4 EARR in maxillary laterals according to the Levander and Malmgren index at the time of treatment completion (T1) and had panoramic radiographs at long-term follow-up (T2) (72.64±20.88 months) were included in the study. The following steps were performed using ImageJ 1.53 (National Institutes of Health, Bethesda, MD) program: sectioning from the subapical region of the maxillary laterals in a 50x50-pixel (px) size range, application of a 35-px Gaussian filter, subtraction of the filtered image from the original image, addition of 128-px, threshold adjustment (128-px), application of erosion, application of dilatation, inversion, and skeletonization. The fractal dimension was calculated after the procedures. Root lengths were calculated by applying a proportional correction factor. Paired-samples t-tests were used for statistical analysis with significance set at p < 0.05. Results: No significant change was observed in the relative root lengths of the maxillary laterals between T1 and T2. (p>0.05). Similarly, no significant change was found in the fractal dimension between T1 and T2 (p>0.05). Conclusion: Despite the presence of EARR, relative root lengths and subapical bone microarchitecture of the maxillary laterals were stable and did not deteriorate following therapy. Due to the study sample size, limited findings in a single dental location, and two-dimensional panoramic imaging constraints, the results should be regarded with caution. Future research with larger samples in other regions should use high-resolution technologies like cone-beam computed tomography.