Tekstilde Faz Değiştiren Maddelerin Kullanımının Bugünü ve Geleceği

Saraç E. G., Öner E.

16th International The Recent Progress Symposium on Textile Technology and Chemistry, Bursa, Türkiye, 4 - 06 Mayıs 2017

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Bursa
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Günümüzde akıllı tekstillere ilgi ve yönelim artmaktadır. Markalar yeni ve teknolojik ürünlere ihtiyaç

duymaktadır. Teknolojinin kullanımı ile sağlanan fonksiyonel fayda, katma değer yaratmaktadır.

Son yıllarda üzerinde en çok araştırma yürütülen konulardan biri, ısıl düzenleme yeteneği olan Faz

Değiştiren Maddelerin (FDM) tekstilde uygulama yöntemleri olup, uygun FDM’lerin geliştirilmesi ve

sağladığı konfor düzeyinin ölçülmesi ile ilgili günümüzde çok sayıda yayın mevcuttur. FDM’ler aynı

zamanda binaların ısıl yalıtımı gibi farklı alanlarda kullanılmakta ve araştırılmaktadır.

FDM’ler, faz değişiminin olduğu sıcaklık aralığında, ısınma sürecinde çevreden ısı absorbe eder ve

serinletir; tersi durumda, soğuma sürecinde çevreye enerji yayar ve ısıtır. Faz değişimi sırasında

depolanan veya ortama yayılan ısı ‘gizli ısı’ olarak tanımlanmaktadır. Bu mekanizma ile uygulandığı

yüzeyde ısıl konfor sağlarlar. Tekstil alanında yapılan araştırmalarda, FDM’ler için, erime sıcaklığı ve

depoladıkları ısı enerjisinin büyüklüğü dikkate alınarak, polietilen glikol ile parafin vaksı olan karbon

sayısı 16 ile 20 arasında değişen alkan grubundaki hidrokarbonlar iyi sonuç vermiştir. FDM’ler

kaplama ile bir köpük halinde uygulanabildiği gibi, bir polimer kapsülün içinde mikrokapsüllenerek

lif, kumaş yüzeyine uygulanabilmektedir. Mikrokapsülasyon, FDM’nin çekirdekte olmasıyla, tekstil

yapısına kalıcı olarak uygulanmasına imkan sağlamaktadır. Yapılan araştırmalarda, elde edilen

mikrokapsül büyüklüğü ve depolanan ısı miktarının verimliliği dikkate alınarak, kapsülasyonda

poliüre-formaldehit kullanımının iyi sonuçlar verdiği görülmektedir.

Bu çalışmanın amacı, tekstilde FDM’lerin kullanılması, uygulama yöntemleri ve performans

ölçümlerinde uygulanan test metodları hakkında bugüne kadar yayınlanan çalışmalardan kapsamlı bir

literatür derlemesi sunmak ve gelecekte yapılabilecek çalışmaları tartışmaktır.