YABANCI PARALI YÜKÜMLÜLÜKLERDE KUR FARKLARININ MALİ TABLOLARA AKTARILMASINA İLİŞKİN ÖNERİ


Argun D., Güneş N.

JOURNAL OF RESEARCH IN BUSINESS, cilt.6, sa.1, ss.127-140, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 6 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.29228/jrb.7
  • Dergi Adı: JOURNAL OF RESEARCH IN BUSINESS
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.127-140
  • Marmara Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ekonomik hayatın sürekli değişen koşullarında işletmelerin faaliyetlerini sürdürebilmesi için mali yapılarını güçlü tutmaları gerekmektedir. Bunun için işletmelerin varlık ve kaynak dengesini sağlıklı temellere dayandırmaları bir zorunluluk olarak ortaya çıkmaktadır. Temel mali tablolardan Bilanço ve Gelir Tablosu işletmelerin mali yapısı ve faaliyet sonuçları hakkında bilgi alınabilecek önemli raporlardır. Mali tablolarda yer alan kalemlerin oluşumu yürürlükte olan mevzuat ve uluslararası düzenlemelerden etkilenmektedir. Çalışmanın konusunu, işletmelerin yabancı paralı yükümlülüklerinden kaynaklı kur farklarının Vergi Usul Kanunu (VUK) ve ilgili Tebliğleri, Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri (MSUGT), Türk Ticaret Kanunu (TTK) ve ilgili Tebliği, Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) ve Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS) açısından muhasebeleştirilmesi ve bunun mali tablolara etkisi oluşturmaktadır. Yabancı paralı yükümlülüklerden kaynaklı kur farklarının muhasebeleştirilmesi ile ilgili uygulanan esaslar, özellikle döviz kurlarındaki dalgalanmalar dikkate alındığında işletmelerin mali yapılarının görünümünü önemli ölçüde değiştirebilmektedir. Bu kapsamda, çalışmada öncelikle ülkemiz yasal düzenlemelerine göre yabancı paralı yükümlülüklerle ilgili oluşan kur farklarının muhasebeleştirilmesi ele alınmıştır. Daha sonra bu işlemlere ilişkin TMS/BOBİ FRS’de yer alan düzenlemelere değinilmiştir. Son bölümde ise tüm bu düzenlemeler karşılaştırılmış ve vergisel boyutu da dikkate alınarak konuya ilişkin bir öneri sunulmuştur.

In the ever-changing conditions of economic life, enterprises need to keep their financial structure strong in order to sustain their activities. For this reason, it is an imperative that enterprises predicate their balance of assets and resources on healthy basis. The Balance Sheet and Income Statement, which are basic financial statements, are important reports that information about financial structure and operating results of enterprises can be obtained from. The composition of items in the financial statements is affected by legislation in force and international regulations. The subject of the study is enterprises’ recognition of exchange rate differences from foreign currency liabilities according to Tax Procedure Law (VUK) and related Communiques, General Communiques on Accounting System Application (MSUGT), Turkish Commercial Code (TTK) and related Communique, Turkish Accounting Standards (TAS) and Financial Reporting Standard for Large and Medium-Sized Enterprises (BOBİ FRS) and its effect on financial statements. The principles applied to the recognition of foreign exchange differences arising from foreign currency liabilities can significantly change the financial structure of the enterprises, especially considering the fluctuations in exchange rates. In this context, firstly, recognition of the exchange rate differences related to foreign currency liabilities are accounted for in accordance with the legal regulations of our country. In the last section, taking into account its taxation extent, all these regulations are compared, and a proposal is presented regarding the issue.