8. EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ KONGRESİ, İstanbul, Türkiye, 12 - 15 Mayıs 2022, ss.47-48
Giriş: Parkinson hastalığı (PH) Alzheimer hastalığından sonra en yaygın görülen
nörodejeneratif hastalıktır.1 PH’da motor semptomların yanı sıra bellek disfonksiyonu
görülmektedir. Yüksek anksiyete seviyeleri bellek fonksiyonlarını olumsuz etkilemektedir.2
Amaç: İstemli tekerlek çevirme egzersizi, direnç egzersizi ve kombine egzersiz
uygulamalarının anksiyete düzeyleri ile bellek üzerindeki etkilerinin araştırılması ve altta
yatan mekanizmaların ortaya konulması amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışmada Wistar Albino erkek sıçanlarda (n=50) taklit cerrahi ve Parkinson
grupları oluşturulduktan sonra sedanter ve 3 farklı egzersiz protokolünün uygulandığı istemli
(İE), rezistans (RE) ve kombine (KE: İE+RE) grupları oluşturuldu. Egzersizler 6 hafta
boyunca (3 gün/hafta) uygulandı. PH modeli oluşturmak için sıçanlarda sağ mediyal ön
beyine 6-OHDA (0.5 μl/dk) enjeksiyonu yapıldı. Taklit cerrahili gruplara 6-OHDA’nın
çözücüsü verildi. Apomorfin uygulamaları sonrası rotasyon hareketi ile Parkinson modeli
değerlendirildi. Obje tanıma testi ve delikli levha testleri sıçanlarda bellek fonksiyonlarını ve
anksiyete düzeylerini değerlendirmek için yaptırıldı. Beyin dokusunda antioksidan glutatyon
(GSH) ve lipid peroksidasyonu belirteci malondialdehit (MDA) ve nötrofil infiltrasyonu
göstergeci miyeloperoksidaz (MPO) aktivitesi, oksidan radikallerin belirteci luminol ve
lusigenin ölçüldü. Verilerin analizinde tek yönlü ANOVA ardından Tukey-Kramer testi ile
student’s t testi kullanıldı. Bulgular: Her 3 egzersiz ile Parkinsona bağlı gerileyen bellek fonksiyonu düzelmiştir
(p<0.05-0.01). Sedantere kıyasla PH oluşturulmuş KE grubunda rotasyon hareketi azalırken,
İE grubunda arttı (p<0.05-0.01). PH oluşturulmasıyla luminol ve lusigenin düzeyleri artarken,
İE ile luminol azalmıştır (p<0.05-0.001). MPO aktivitesinin PH oluşturulmasıyla sedanter
grubunda yükseldiği, ancak İE ve RE gruplarında baskılandığı gözlenmiştir (p<0.01-0.001).
Her 3 egzersiz ile GSH düzeylerinin arttığı (p<0.05-0.01), KE ile MDA düzeylerinin düştüğü
bulundu (p<0.05). PH oluşturulmasıyla sedanter grupta azalmış bulunan bakılan delik sayısı
ve şahlanma sayısı (p<0.01-0.001), RE ve KE gruplarında artmıştır (p<0.05-0.01). Sedanter
ve İE gruplarında artan donma süresi, KE ile azalmıştır (p<0.05-0.001).
Tartışma ve Sonuç: KE lipid peroksidasyonunu baskılamış, İE ve RE nötrofil
infiltrasyonunu azaltmıştır. RE ve KE anksiyeteyi hafifletmiştir. PH’da oluşan bellek
disfonksiyonunda farklı egzersiz uygulamalarının koruyucu etki gösterdikleri ortaya
konmuştur.
Anahtar Sözcükler: Egzersiz, Parkinson, Anksiyete, Bellek, Antioksidan