Akademik Veri Yönetim Sistemi
Din ve Hayat: İstanbul Müftülüğü Dergisi, sa.23, ss.6-11, 2014 (Hakemsiz Dergi)
Kur’an’da aileye dair kullanılan kavramlardan biri 126
yerde geçen “ehl” tabiridir. Ehl kelimesi fiil olarak, yadırgamadı, yalnızlığını giderdi, yakınlık hissetti, dost oldu, bir kadınla
evlendi manasındadır. İsim olarak ise aile, eş, ev sakinleri, aşiret, insana en yakın olan kişiler, yakınlığa sahip olanlar anlamlarını taşır.1
Kur’an’da bu kavram çeşitli isim ve konularla birlikte ele
alınmakta ve “ehl” kavramına yer verilen ayetlerden elli ikisinde kelimenin “aile” anlamı öne çıkmaktadır. Diğer ayetlerde
ise “ehl” kelimesi “ehl-i kitap”, “ehl-i kura" (belde halkı) gibi bazı
kelimelerle izafe edilmektedir. Aile anlamının dışında kullanıldığı bu tür kelimelerle ehl, daha çok mensubiyet manası
taşımaktadır.2
Ehlu'l-beyt, evin sakinleri demektir.3
Yine ehl
tabiri, insan topluluğu: halk, ümmet, aile, eş ve çocuk, çevre/
taraftar; sahip, ehil ve din adamları anlamlarında da kullanılır.4
Kur’ân-ı Kerîm’de “aile” anlamında kullanılan bir diğer
kelime 25 yerde geçen “âl” tabiridir. Bu kelime lügatte serap,
dağ, dağın çevresi ve çadır direği manasına geldiği gibi, kişinin kendisi, ailesi, dost ve arkadaşları anlamına da gelmektedir. Ehl kelimesiyle eş anlamlıdır. Dolayısıyla bu kelime
ehl, iyâl ve tebaa anlamına da gelir. İster müslim, ister gayrimüslim olsun, kişinin soyundan gelen kimseler demektir.5
Kur'ân-ı Kerîm’de bu anlamda Âl-i İbrâhim (Âl-i İmrân, 3/33),
Âl-i İmrân (Âl-i İmrân, 3/33), Âl-i Ya'kub (Yûsuf, 12/6), Âl-i Lût
(Neml, 27/56), Âl-i Mûsâ (Bakara, 2/248), Âl-i Fir’avn (Mü’min,
40/27)… ifadeleri geçmekte ve bu ifadeyle adı geçen peygamberlerin veya kişilerin aileleri ve akrabaları kastedilmektedir