Research Information System
IX. Egzersiz Fizyolojisi Sempozyumu , Adana, Turkey, 16 - 18 May 2024, pp.28
Kanserde Egzersizin Koruyucu ve Tedavi Edici Rolünün Preklinik Hayvan Çalışmaları ile Değerlendirilmesi
Kanser dünyada ölüm nedenleri arasında 2. sırada yer almaktadır. Kanserin başlıca risk faktörleri
arasında tütün kullanımı, yüksek beden kitle indeksi, meyve ve sebzeden fakir beslenme, yetersiz
fiziksel aktivite ve alkol tüketimi yer almaktadır. Bu değiştirilebilir risk faktörleri ile kanserlerin
%3040'ının potansiyel olarak önlenebilir olduğu bilinmektedir. Fiziksel hareketsizlik, başta gelişmiş
ülkeler olmak üzere dünya çapında önemli bir sağlık sorunudur. Tıbbi literatür artan fiziksel aktivitenin
birçok farklı kanser türü için riskin azalmasıyla ilişkili olduğunu açıkça göstermektedir. En önemli azalma
meme ve kolorektal kanser insidansında görülmektedir. Düzenli fiziksel aktivite, daha düşük kanser
insidansı ve mortalitesinin yanı sıra daha düşük tümör nüks oranıyla da ilişkilidir. Epidemiyolojik
kanıtlar, düzenli egzersizin yüksek derecede agresif maligniteler de dahil olmak üzere kanserin
ilerlemesini geciktirdiğini, hayvan modellerinde yapılan preklinik çalışmalarla desteklemiştir. Bir diğer
önemli konu, kanser ve tedavide kullanılan ilaçlar sebebiyle hastalarda sıklıkla ortaya çıkan yorgunluk,
ağrı, depresif semptomlar, mobilitenin azalması ve etkilenen yaşam kalitesidir. Egzersiz, klinik
onkolojide dikkat çekmiş ve uzun yıllardan beri yaşam kalitesini artırmak ve kemoterapiye bağlı
komplikasyonları önlemek için kullanılmaktadır. Amerikan Spor Hekimliği Koleji (ACSM), çok sayıda
randomize çalışmanın verilerini gözden geçirmiş ve egzersizin hem adjuvan hem de tedavi sonrası
güvenli bir şekilde yapılabileceğini bildirmiştir. Ancak kanserden korunmayı sağlayabilecek fiziksel
aktivitenin optimal süresi, yoğunluğu ve sıklığı bilinmemektedir. Bu bağlamda egzersizlerin tipi, şiddeti
ve sıklığı hastanın fonksiyonel düzeyine, kanserin derecesine ve tipine göre düzenlenmesi önemlidir.
Çalışmalar, egzersiz yoğunluğu ve süresinin kanser progresyonu üzerindeki farklı etkilerini farklı fare
suşları ve kanser modellerinde göstermiştir. Bu preklinik hayvan çalışmaları egzersizin tümör büyümesi
ve kansere bağlı semptomlar üzerindeki potansiyel terapötik ve önleyici etkilerini aydınlatmak için
rehberlik etmektedir. Bu panel kapsamında, son araştırmaların bulgularına dayanarak, farklı kanser
türlerinin tedavisinde tamamlayıcı bir yaklaşım olarak egzersizin tedavi edici ve koruyucu rolü güvenli
ve etkili egzersiz yaklaşımı tartışılacaktır.